سبزبنا

سبزبنا

مختصص باشیم
سبزبنا

سبزبنا

مختصص باشیم

جین‌سینگ


جین‌سینگاین گیاه در زمره گیاهان بومی مناطق شرقی آسیا و شمال آمریکا به شمار می آید و ریشه آن به عنوان دارویی اساطیری، بیش از هزاران سال است که در میان مردم کشورهای چین، کره، تایلند، ویتنام، منچوری و نیز در بین سرخپوستان امریکایی مورد مصرف قرار می گیرد.
جین سینگ گیاهی نیرو بخش بوده و در حفظ سلامتی و هماهنگی فعالیت های اساسی و حیاتی بدن نقش به سزایی دارد. این گیاه قرن هاست که به منظور بهبود عملکرد حافظه، کاهش استرس، درمان ناتوانی، سستی و سایر علائم ناشی از فرسودگی و افزایش سن و همچنین برای افزایش طول عمر افراد مورد استفاده قرار می گیرد.
این گیاه در دوران گذشته از چنان ارزش والایی در شرق برخوردار بود که به عنوان مثال در چین تنها امپراطوران حق جمع آوری و نگهداری ریشه های آن را داشتند و در دوران های بعد نیز به عنوان جزیی جدایی ناپذیر از وعده غذایی پادشاهان و امپراطوران به منظور افزایش قوای جسمانی، ذهنی، و به عنوان اکسیر جوانی و شادابی جایگاه خود را همچنان حفظ نمود.
جینسینگ را به عنوان یک عامل پیشگیری کننده و نیز ” اعاده کننده و کارا“ به منظور افزایش ظرفیت جسمانی و ذهنی و روانی تأئید کرده و نقش به سزای آن را به منظور کمک در بهبود عوارضی چون ضعف، ناتوانی، از دست دادن تمرکز در طول دوره نقاهت مورد توجه قرار داده است. WHO) ۱۹۹۹) 
از سایر خواص جینسینگ می توان به موارد زیر اشاره کرد.
۱) گشایش ذهن
۲) افزایش قدرت جسمانی ( نیرومند تر ساختن بدن)
۳) بهبود فعالیت حافظه 
۴) افزایش شادابی و نشاط (‌ به عنوان محرک)
۵) افزایش قدرت تحمل و پایداری
۶) از بین بردن استرس ها
۷) مقابله با پیری و فرسودگی ( عوارض ناشی از افزایش سن)
۸) بالا بردن قدرت دفاعی بدن در برابر بیماری ها ( امراض)
۹) تقویت سیستم ایمنی بدن
۱۰) تنظیم سوخت و ساز و متابولیسم بدن
۱۱) جلوگیری از سردرد
۱۲) درمان بیخوابی و بد خوابی
۱۳) کاهش اثرات منفی ناشی از یائسگی ( تأثیرات تعدیل کننده بر عوارض ناشی از یائسگی در خانم ها)
۱۴) بر طرف ساختن یا بهبود مشکلات جنسی در هر دو جنس
۱۵) رفع خستگی، ضعف و بی حالی
۱۶) افزایش قدرت و توان سیستم قلبی و عروقی
۱۷) تنظیم فشار خون ( کاهش دهنده فشار خون در صورت بالا بودن آن و افزایش دهنده فشار خون در صورت پایین بودن آن) 
۱۸) تنظیم سطح قند خون بدن ( مشابه بالا)
لازم به ذکر است که خواص بر شمرده شده قطعاً در ریشه این گیاه وجود دارد و دلیل آن به وجود ترکیباتی خاص که از مهمترین آن ها می توان به دسته ای از ترکیبات به نام ginsenoside می توان اشاره کرد که بعداً مفصلاً به توضیح آن خواهیم پرداخت. باز می گردد هر چه ریشه این گیاه مسن تر شود تجمعginsnoside ها نیز افزایش می یابد و بدین ترتیب با افزایش تدریجی سن گیاه خواص درمانی و دارویی ریشه آن نیز افزایش می یابد. 
ریشه جینسینگ می تواند بیشتر از صد ها سال زندگی کند. ولی بتدریج تغییراتی در ساختار آن حاصل می گردد.
این گیاه در حدود سال چهارم از زندگی خود شروع به گل دادن می کند و پس از سپری کردن حدواً ۴ تا ۶ سال از عمر خود، ریشه اش، به بلوغ می رسد جالب این که اهمیت این گیاهان در چین تا به حدی است که صادرات بذر این گیاه ممنوع است و از گیاهان تحت حفاظت در این سرزمین به شمار می آیند. همچنین در کشور روسیه کندن گونه هایی وحشی این گیاهان غیر قانونی ست و در صورت تخلف شرایط خاص خود را دارا می باشد.
ریشه این گیاهان از چنان جایگاهی در میان بومیان چینی و درطب سنتی آن دوران بر خوردار بوده اند که اطبای کهن، از آن به عنوان جزیی لاینفک در همه نسخه های تجویزی خود استفاده می کردند و آن را در درمان هر نوع بیماری مفید می دانستند،این چنین بود که ریشه های آماده شده این گیاه ( پس از طی مراحل تکمیلی) توسط خود بیمار به منظور بازیابی سلامت گذشته و از دست رفته و یا توسط افراد سالم برای دستیابی و بهره مندی از خواص بی نظیر و شگفت آور این گیاه جویده می شدند.
شواهد بدست آمده حاکی از آن است که این گیاهان برای از میان بردن آثار ناشی از خستگی و ضعفِ قوای ذهنی و جسمی موارد استفاده فراوانی دارند و نیز برای درمان بیمارانی که از دردهایی در ناحیه سینه شکایت داشتند ( بیماری های ریوی) نیز پیشنهاد می شوند همچنین این گیاه قادر به از بین بردن تومورها و افزایش طول مدت زندگی افراد می گردد. مطلب قابل ذکر اینکه با وجود تمام آن چه در مورد خواص درمانی این گیاه گفته شد، این دارو عمدتاً نقش حفاظتی و پیشگیری کننده داشته و کمتر به عنوان علاج قطعی و سریع ( فوری) در درمان بیماری ها به کار گرفته می شود و در صورت استفاده مرتب ونسبتاً طولانی مدت قادر به افزایش قوای جسمانی و ذهنی، شادابی و طول عمر می گردد.
جینسینگ در دسته گیاهان همه ساله و دائمی قرار می گیرد. بسیار کند رشد بوده و به سال ها وقت برای بلوغ خود نیازمند است. ریشه ای بزرگ و گوشتی داشته و طول آن بهcm ۷-۵ می رسد. ضخامت ریشه در حدود cm۵/۲-۱ می باشد و بخش اصلی آن حالتی دوکی شکل و معمولاً ۲ شاخه در انتها را به خود می گیرد. معمولاً ریشه چه های کوچکی نیز از اطراف آن به سمت خارج رشد می کنند. ریشه این گیاهان در بین دوران ۳ تا۱۰ سالگی گیاه قابل برداشت است و در صورت گذشت سالیان بسیار دراز به تدریج فرسوده شده و تغییر شکل می دهد و می تواند منفذدار و چوبی شود.
محدوده رنگی در بین ریشه این گیاه از زرد بسیار کم رنگ مایل به سفید تا خرمایی و قهوه ای در انواع آمریکایی آن است. این گیاه به نوبه خود بسیار زیبا و جذاب بوده دارای ساقه ای بر افراشته با ارتفاعی که می تواند به یک فوت نیز برسد و برگ های سبز رنگ با کناره های مضرس، میوه ای مشابه به تمشک یا شاتوت با تجمع خوشه ای مشابه، به رنگ قرمز روشن در لابلای برگ های نسبتاً پهن و زیبای آن خود نمایی می کند که همه این ها ظاهری بسیار دوست داشتنی به این گیاه سودمند بخشیده اند. البته تا کنون استفاده عمده تنها از ریشه این گیاه صورت گرفته است و سایر بخش های آن مصارف دارویی ندارند.
اگر چه جینسینگ بیش از ۴۰۰۰ سال است که مورد استفاده قرار می گیرد و نام آن به عنوان ارزنده ترین و محبوب ترین گیاه در میان نوشته های بدست آمده از ۲۰۰۰ سال پیش در چین قابل رویت می باشد، اولین بار توسط یک گیاه شناس به نام Collinson در سال ۱۷۴۰به جامعه علمی انگلیس شناسانده شد.
گذشته از آن استفاده جینسینگ به صورت مدرن تر از قرن ۱۹ همزمان با ارائه مقاله ای از جانب یک کشیش آغاز شد. او که به عنوان مبلغی مذهبی پا به سرزمین چین نهاده بود پس از آشنایی با فواید این گیاه اعجاب آور مقاله ای در مورد خواص درمانی آن با عنوان ” شرحی در باره گیاهی تاتاری با عنوان جینسینگ “ منتشر ساخت که نقش بسزایی را در شناساندن این گیاه به مردمان دیگر کشورها ایفا کرد.
نام جینسینگ به طیف وسیع و نسبتا ًمتمایزی از گونه هایی با ظاهری متفاوت و خواص درمانی نسبتاً گوناگون که چگونگی پرورش واقلیم زیست آن ها نیز تا حدی با یکدیگر فرق می کند، اطلاق می شود ولی به طور کلی همه این گیاهان در خانواده ای با نام Araliaceae) ) جا می گیرند. حال در اینجا برای آن که در یابیم کدامیک از این گیاهان را می توان به عنوان جینسینگ حقیقی بر شمرد به ذکر پاره ای از خواص تعدادی از معروفترین انواع این گیاهان می پردازیم. 
▪ جینسینگ آسیایی (panax ginsing):
که معمولاً با نام جینسینگ چینی یا کره ای معروف است. این جینسینگ به عنوان نمونه حقیقی جینسینگ با دارا بودن بیشترین خواص دارویی معرفی شده است. جالب است بدانیم که نام این جنس به معنای علاج کننده عام یا شفای همه بیماری می باشد. خود این نام به تنهایی در بر گیرنده بسیاری از توضیحات در مورد خواص فراوان و شگفت آور این گیاه است. در واقع هیچ گیاهی را نمی توان یافت که تا بدین حد به نامش نزدیک شده باشد. این نوع از جینسینگ مرغوبترین و بهترین نوع جینسینگ محسوب شده و کشت آن به صورت سنتی در کره صورت می گیرد. این گیاه به علت خواص و توان درمانی بالایی که دارد بسیار مورد توجه است و علاوه بر کره در کشورهای دیگری از جمله چین، ژاپن، و بسیاری دیگر از کشورهای آسیایی قابل پرورش و کشت می باشد.
مطلب دیگر اینکه ریشه این گیاه با نام جین – چن (jin-chen) در میان بومیان چینی معروف است که این واژه به معنای آدم نما ( شبیه آدم) بوده و وجه تسمیه آن به علت شباهت خاص شکل ظاهری ریشه این گیاهان با هیأت یک انسان است.
▪ جینسینگ آمریکایی (panax quinquefolius) : 
این گیاه نسبت به مشابه چینی خود کوچکتر است و در بخش های شمالی آمریکا رشد می کند. جینسینگ آمریکایی توسط سرخپوستان ( مردمان بومی آن مناطق) به منظور درمان بسیاری از بیماری ها مورد استفاده قرار می گیرد. این گیاه دارای لعاب ( شیره ای ) مشابه شیره گیاه شیرین بیان می باشد که علاوه بر مواد شیرین موجود در آن برخی مواقع با مقادیری مواد تلخ و نیز انواعی از ترکیبات معطر همراه می باشد. این شیره می تواند بوی ملایمی داشته باشد یا اصلاً بویی نداشته یاشد. موضوع قابل ذکر دیگر در مورد این گیاه آن است که این گیاه با استقبال بسیار خوبی در آسیا مواجه شده به طوریکه امروزه بیش از ۸۵% جینسینگ کشت داده شده در آمریکا به بازارهای آسیایی صادر می گردند. جالب است بدانیدکه هر بوته از این ریشه ها در سال ۱۷۴۸ به ازای ا دلار در آمریکا و ۵ دلار در چین بفروش می رسیده ، که این خود بیان کننده ارزش بسیار زیادی است که بازرگانان چینی برای این گیاه قایل می شدند. اخیراًً کشت این گیاه به صورت انبوه در کانادا نیز رواج یافته است.
▪ جینسینگ ژاپنی ( panax japonicus) :
این نوع جینسینگ از نظر محتویات فعال مشابه جینسینگ چینی بوده و لی با میزانی بسیار کمتر. 
▪ جینسینگ سیبری (Eleutherococcus senticosus)ً: 
این نوع جینسینگ را نمی توان در رده جینسینگ حقیقی به حساب آورد. این نوع از جینسینگ به عنوان جینسینگ ارزان قیمت و با کیفیت دارویی پایین به فروش می رسد.
▪ سَنچی جینسینگ(۱)(panax notoginseng) یا (panax pseudo ginseng) : 
این نوع جینسینگ، کاذب نیز خوانده می شود و کاملاً با (panax ginseng) که همان جینسینگ چینی است از نظر قدرت عمل فواید دارویی و درمانی و از نظر موارد استفاده متفاوت است. از جمله موارد درمانی که از این گیاه استفاده می شود، می توان به موقف کردن خونریزی و تسکین درد اشاره کرد.
▪ جینسینگ هیمالیایی (panax pseudoginseng subspecies himalaicus) : 
خواص درمانی و دارویی این نوع جینسینگ در مقایسه با (panax ginseng) بسیار کمتر بوده و هیمالیایی ها از آن در درمان کم اشتهایی و موارد سؤهاضمه بهره می گیرند.
▪ دارف جینسینگ(۲) (panax trifolius) :
از انواع نادر جینسینگ آمریکایی به شمار می آید و سرخپوستان آمریکایی معمولاً از آن در درمان سردرد، سرفه، سوء هاضمه و ... بهره می گیرند.
بررسی های شیمیایی و داروشناسی بر روی این گیاه نشان داده است که جزء اصلی و ماده شیمیایی فعال در Panax ginseng ، ماده ای با عنوان جینسینو ساید است.
ریشه این گیاهان حاوی ۲ تا ۳ درصد از این مواد می باشد و تا کنون حدود ۳۰ نوع مختلف آن از ریشه این گیاهان تخلیص شده و مورد بررسی قرار گرفته است. قابل ذکر آن که فعالیت دارویی هریک از این جینسینوسایدها می تواند به تنهایی در تفبل با جینسینوساید دیگر قرار بگیرد.( به صورت مخالف هم عمل کنند)
برای مثال، دو جینسینوساید Rb۱ و Rg۱ را می توان مورد بررسی قرار داد: یکی از آن ها به عنوان عامل بازدارنده و دیگری در نقش عاملی فعال ساز بر سیستم عصبی تاثیرگذار می باشند. چنین تاثیرات متمایز و متقابلی می تواند موجب فراهم آوردن خواص خارق العاده و گوناگون دارویی و درمانی در گیاه جینسینگ باشد؛ خواصی که در تنظیم و ایجاد هماهنگی در ارگان های مختلف بدن می توانند نقش موثری داشته باشند.
” پنسین “ نیز ترکیب دیگری است که در جینسینگ یافت شده و موجب کاهش قند خون می شود و ترکیبی مشابه انسولین دارد.
سالیسیلات اسید و انیلیک اسید موجود در جینسینگ عامل خواص آنتی اکسیدان در این گیاه بوده و می توان از آن برای مقابله با فرسودگی سود جست.
علاوه بر آن چه ذکر شد، جینسینگ دارای ترکیباتی مشابه هورمون ها و پایین آورنده های کلسترول خون است. ریشه این گیاه می تواند موجب اتساع عروق گشته و خواصی چون ضد افسردگی و ضد اضطراب را به دنبال داشته باشد.
عصاره جینسینگ و جینسینوساید های موجود در آن موجب افزایش قدرت حافظه و یادگیری شده و نیروی جسمانی را بالا می برد. مصرف این گیاه، باعث مقاومت در برابر بیماری ها و عفونت ها شده و افزایش متابولیسم و کاهش تری گلیسریدها را در صورت بالا بودن HDL خون به دنبال دارد.
ترکیبات استروییدی موجود در جینسینگ همچون (Panaxtriol) شباهت زیادی با استرویید های آنابولیک طبیعی بدن داشته و از این رو مصرف این گیاه را برای قهرمانان و ورزشکاران ( بدنسازی) ایده آل می سازد.
بهتر است مصرف این گیاه در طول دوران بارداری متوقف شود.
اخیرا کشف شده است که ژرمانیوم موجود در ریشه جینسینگ دارای اثرات قوی دی هیدروژنی است و از این روبرای فعالیت های اصلی بدن و ارگان های آن مثل کبد، مفید می باشد. 
ـ میزان مورد استفاده :
۱ الی ۵ گرم از ریشه جینسینگ به صورت روزانه برای بیش از ماه توصیه می شود.
تا کنون عوارض جانبی شناخته شده ای برای مصرف این چنینی این گیاه گزارش نشده است.
● طریقه مصرف جینسینگ :
ریشه خشک شده این گیاه سال هاست که مورد استفاده خوراکی افراد قرار می گیرد. این ریشه خشک شده می تواند به تنهایی به صورت دم کرده ( جوشانده و چای ) یا به عنوان بخشی از یک نوشیدنی دم شده گیاهی همراه با سایر گیاهان و یا حتی به صورت افزودنی به سوپ یا به شکل قرص مورد مصرف قرار بگیرد. اما رایج ترین شکل استفاده از آن، به صورت دم کرده و چای یا به صورت عصاره ( شیره ) می باشد.
هم چنین ریشه خشک شده این گیاه می تواند به تنهایی یا همراه با سایر مواد غذایی چون عسل، مورد استفادهقرار گیرد. پودر ریشه این گیاه را می توان به سایر غذاها اضافه کرده یا به صورت کپسول هایی درآورد و در طول روز از آن ها استفاده کرد.
● تهیه چای جینسینگ:
برای تهیه چای جینسینگ، میزان مناسبی آب را بجوشانید و ترجیحا این کار را در ظروف غیر فلزی همچون قوری های لعابی یا چینی انجام دهید. مقداری از ریشه خشک شده را به آن اضافه کنید ( در حدود ۳-۱ گرم ) سپس شعله را کم کرده و اجازه دهید تا به مدت ۲۰ تا ۳۰ دقیقه بجوشد. در صورت تمایل می توانید بیشتر از این مدت نیز آن را بجوشانید تا جایی که آب به نصف مقدار اولیه اش برسد.
حال صبر کنید تا چای کمی سرد شده و دمای آن به دمای اتاق برسد. ( این توصیه ای است که در طب سنتی چین به آن اشاره شده و پیشنهاد شده است که چای با حرارت ولرم و ملایم نوشیده شود) بهتر است که در روز، ۱ یا ۲ فنجان از این چای بنوشید. چای را می توان برای هفته ها در یخچال نگهداری کرد و برای استفاده مجدد، بر روی گاز یا ماکروویو به حرارت مطلوب رساند.
ریشه ها را می توان به صورت قطعه قطعه استفاده کرد. توجه شود که ریشه ها در هنگام تهیه چای و نیز تا پایان مرحله خنک شدن باید در داخل قوری باقی بمانند.
روش دم کردن ریشه کمک می کند تا ریشه نرم و قابل استفاده شود. علاوه بر این می توان با قرار دادن تعدادی از آن ها در ماکروویو نرم و قابل برش شان کرد. دقت کنید که ریشه ها هنگام گرم کردن، نسوزند. می توانید آن ها را به تنهایی یا همراه عسل میل کنید.
میزان ۱ تا ۲ گرم پودر جینسینگ خالص و مرغوب ( با کیفیت عالی ) در روز توصیه شده است. یا این که قطعه ای از ریشه آن را به اندازه یک سکه، مورد استفاده قرار دهید. 
سرخپوستان در هنگام طی مسافت های طولانی، این ریشه ها را برای رفع گرسنگی می جوند و به این ترتیب از خواص سرشار آن نیز بهره مند می شوند.
معمولا توصیه می شود که از خود ریشه جینسینگ یا شیره آن به جای خریداری کپسول یا چای های بسته بندی شده آن استفاده شود چرا که خریداری ریشه تضمین بر کیفیت چیزی است که در اختیار دارید در صورتی که بسیاری از کپسول های جینسینگی که اکنون در بازار یافت می شوند حاوی جینسینگ خالص نبوده و حتی ممکن است مقادیر بسیار نا چیزی جینسینگ داشته باشند. همچنین آن دسته از کپسول هایی هم که با اطمینان حاوی جینسینگ هستند معمولادر دسته ای جای می گیرند که در تهیه آن ها از ریشه چه ها و ریشه های جوان استفاده شده است و بنابراین خواص چندانی نخواهند داشت. همچنین عصاره جینسینگ نیز از موارد بسیار متداول کاربردی آن در چین می باشد که در تهیه آن از کل ریشه به جای جداسازی بخش ها ویا ترکیبات خاصی ازآن مورد استفاده قرار می گیرد ( در واقع همه ترکیبات کل ریشه در عصاره آن نیز یافت می شود).
این عصاره بصورت چکیده ای کامل در مقابل آن چیزی است که غربیان معمولاً از تقطیر و عرق گیری گیاهان دارویی به دست می آورند و بسیار کاراتر می باشد، چرا که با عملیات تقطیر و به نحوی خالص سازی و حذف برخی ترکیبات که ممکن است ناشناخته بوده و در نحوه عمل سایر ترکیبات نقش داشته باشند تا حدی از خواص اصلی گیاه کاسته خواهد شد در صورتی که در این جا این شیره و عصاره حاوی همه ترکیبات موجود در ریشه اصلی بوده و بنابراین قادر است تا با بهترین توان، عمکردهای خود را به انجام برساند.
● تفاوت جینسینگ قرمز و سفید:
در هنگام برداشت جینسینگ به طور طبیعی سفید رنگ بوده و بر اساس اعمال روش های بعدی که در طی آن جینسینگ خشک می شود، رنگ بعدی آن حاصل می گردد. 
در دوران باستان جینسینگ قرمز به جینسینگی اطلاق می شد که پس از عملیات خشک شدن در برابر نور آفتاب به دست می آمد. ولی در دوران مدرن جینسینگ قرمز معمولاً طی پروسه بخار دادن که تأثیر مشابه ای را بر روی رنگ آن می گذارد حاصل می شود. در هر دو صورت این تغییر رنگ در نتیجه کاراملیزه شدن قندهای موجود در ریشه این گیاه اتفاق می افتد. به نظر می آید که تفاوت چندانی میان ریشه خشک شده در آفتاب یا بخار داده شده جینسینگ ( جینسینگ قرمز) با ریشه معمولی جوشانده شده آن ( جینسینگ سفید) در خواص، وجود نداشته باشد.
● چند نکته:
جینسینو ساید با نام علمی Saponins Tri pterpenoid و در برخی مواقع نیز با نام panaxoside در ریشه جینسینگ شناخته می شود.
▪ Saponin ها دارای خواص دیگری چون تب بر بودن، ضد تشنج بودن و تنظیم قند و کلسترول خون را نیز دارا می باشند.
▪ ریشه های جینسینگ فقط در فصل پاییز جمع آوری می شوند چرا که فقط دراین حالت است که می توانند حالت گوشتی و ظاهر مناسب و مطبوع خود را حتی پس از خشک شدن نیز حفظ کنند.

نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد