سبزبنا

سبزبنا

مختصص باشیم
سبزبنا

سبزبنا

مختصص باشیم

پیاز


پیازپیاز یک گیاه علفی دو ساله یا چند ساله است که از خرداد تا مرداد گل می دهد. گونه ای است که در ابتدا در آسیای مرکزی تا جنوب غربی هند کشت می شده است. در شرق و در مدیترانه ای پیاز از زمانهای بسیار دور کشت می شده است. امروزه گونه های متعددی از آن در بیشتر نقاط دنیا کشت می شود. در شرق آسیا فقط در Alliume fistulosum L. محل خود کشت می شود. پیاز از متداولترین سبزیجات و ادویه جات است که خاصیت دارویی هم دارد. بخش جمع آوری شده برای اهداف دارویی پیاز گیاه می باشد. فقط پیازهای سالم و کاملا رسیده جمع آوری می شوند و بعد از حذف برگها در کیسه گونی یا روی تخته های چوبی در حرارت ۳ تا ۵ درجه سانتی گراد و در رطوبت نسبی ۶۰ درصد نگهداری می شوند. از پیاز خشک بندرت استفاده می شود. پیاز بوی تندی دارد و باعث می شود از چشم ها آب بیاید و مزه تند ولی کمی شیرین دارد. پیاز حاوی ترکیباتی است که از نظر شیمیایی خیلی شبیه به سیر است. ترکیبات آن حاوی گلیکوزیدهای فلاونوئید, پکتین و گلوکوکینین ها می باشد. این ترکیبات اثر میکرب کشی دارند و عمل هضم و ترشح زرداب را تحریک کرده و فشار خون را کاهش می دهند.مصرف داخلی آن به شکلهای مختلف و همانند سیر است. بعنوان هضم کننده عمل می کند, اشتها را تحریک می کند, قند خون را کاهش می دهد و همچنین خلط آور است. پیاز برای دفع بعضی از انگلهای روده نیز استفاده می شود. مصرف خارجی آن برای درمان جوش صورت می باشد.کشت وکار پیاز احتمالا از ایتالیا وارد اروپای مرکزی شده است.

پنیرک


از تیرهٔ گیاهی پنیرکیان با گل‌هائی به رنگ زرد، صورتی یا بنفش است که در گذشته به‌عنوان سبزی خوراکی استفاده می‌شد و امروزه مصرف داروئی دارد. ”پنیرک“ به‌طور تقریبی در تسکین تمامی بیماری‌هائی که با التهاب، همراه است، مؤثر می‌باشد. فرآورده‌های این گیاه به هر شکلی اعم از دم‌کرده، جوشانده، پانسمان، لوسیون، کمپرس، پماد و... مصرف شود، موجب ایجاد آرامش و رهائی بدن از سموم می‌گردد.
یکی دیگر از اثرهای آن مربوط به پاک کردن پوست، جهت رفع آکنه و جوش می‌باشد؛ به این‌صورت که مقداری از این گیاه را در یک لیتر آب می‌جوشانند و پس از صاف کردن، پوست را با آن پاک می‌کنند.
می‌توان حدود ۳۰ گرم گل و یا ۴۰ گرم برگ ”پنیرک“ را در یک لیتر آب، دم کرد و روزانه ۳ تا ۴ فنجان نوشید. جهت آرام کردن سرفه، زکام، برونشیت و هم‌چنین درمان زخم‌های ناشی از سوختگی، گزیدگی حشرات و کهیر از این گیاه استفاده می‌شود.

نیلوفر ساعی‌دهقان
مهندس کشاورزی

ترخون؛داروی خوش عطر


ترخون؛داروی خوش عطرزادگاه اصلی ترخون ، دشت‌های جنوبی روسیه و جلگه‌های مغولستان و سیبری بوده است که با حمله مغولان این گیاه همراه آنها به کشورهای خاور نزدیک و اروپا راه یافته و نام ترخون را به خود گرفته است.
ترخون گیاه کوچکی است که به‌ندرت ممکن است ارتفاع آن به ۶۰ سانتیمتر برسد. برگ‌های آن سر تیز و دارای بوی مطبوع تندی است.
گل‌های کوچک سفیدرنگی دارد که تخم‌ نمی‌دهد و برای کشت آن باید نشاء آن را در بهار بکارند.
ابن‌سینا و زکریای رازی (پزشکان دانشمند ایرانی)، قبل از اروپاییان به خواص درمانی ترخون پی بردند؛ این دو پزشک دانشمند در کتاب‌های طبی خود می‌نویسند که ترخون نفخ را برطرف کرده و هوای آلوده از طاعون را ضدعفونی و پاک می‌کند.
ابن بیطار، ترخون را سبزی سفره غذا می‌داند و عقیده دارد چند برگ از ترخون اشتها را تحریک و نفس را معطر و خوشبو می‌کند.
ترخون در زمان جنگ‌های صلیبی به اروپا وارد شد و در نقاط مختلف اروپا کشت آن معمول شد و رواج یافت و امروزه این سبزی معطر را در غذا و دوا به کار می‌برند.
این گیاه از زمانی که در اروپا پیدا شد ، در طب و درمان امراض به کار رفت و در مصرف آن خواص اشتها‌آور، هضم‌کننده و ترشح‌کننده بزاق‌ دهان و همچنین داروی دردهای دندان تشخیص دادند.
خواص درمانی ترخون مرهون روغن مایع اصلی آن است که دارای بو و طعم تندی و طعم آن نزدیک به تربانتین است.
روغن مایع اصلی ترخون دارای ۷۰ درصد استراگول و ۲۰ درصد ترپن است.
این روغن دارای خواص تقویت‌کننده، اشتهاآور، مقوی معده، ادرارآور و کرم‌کش است.
ترخون را به عنوان دم کرده به مقدار ۲۵ تا ۳۰ گرم در یک لیتر آب، دم کرده و سه یا چهار بار در روز و هر بار یک فنجان از آن را بعد از صرف غذا مصرف می‌کنند.
اسانس ترخون به مقدار سه تا پنج قطره روی یک حبه قند نیز برای تقویت معده و دفع نفخ شکم مصرف می‌شود؛ داروی خوش عطر ترخون می‌تواند جانشین خوبی برای نمک باشد و کسانی که از مصرف نمک منع شده‌‌اند مثل بیماران قلبی، کسانی که فشار خونشان بالا رفته است، یا اشخاص چاق که مجبور به پیروی از رژیم غذایی بی‌نمک شده‌اند می‌توانند به جای نمک، ترخون در غذای خود مصرف کنند تا علاوه بر اینکه طعم نمک در غذای خود احساس کنند، از عطر مطبوع و خواص شفابخش ترخون نیز استفاده کنند.
در قدیم به واسطه خواص درمانی‌ای که این گیاه داشته بسیار معروف بوده و در فرانسه آن را به نام گیاه اژدها و یا شرپانتین می‌شناختند و از آن سالاد درست می‌کردند و یا خام و با غذا می‌خوردند.
کسانی که می‌خواهند از ترخون به عنوان دمکرده استفاده نمایند باید پنج گرم ترخون را تکه‌تکه کرده و در یک فنجان بریزند و روی آن آب جوش جاری کنند و ۱۰ دقیقه بگذارند تا دم بکشد بعد این دمکرده را بعد از صرف غذا بنوشند.

تاتوره


تاتورهتاتوره یک گیاه علفی یکساله است که از خرداد تا مهر گل می دهد و به احتمال زیاد بومی شمال شرقی آمریکای شمالی می باشد و از آنجا به دیگر مناطق آمریکا, اروپا و سایر مناطق دنیا وارد شده است. تاتوره در زمینهای بایر, کنار جاده و نزدیک مناطق مسکونی در ارتفاعات کم تا نسبتا زیاد در بیشتر مناطق معتدله و نیمه حاره نیمکره شمالی یافت می شود. امروزه این گیاه در تمام کشورهای دنیا یافت می شود. بیشتر داروی خام در برگهای گیاهان گلدار و بندرت دربذور رسیده وجود دارد. برگها را در سایه یا در گرمای مصنوعی حدود ۵۰ درجه سانتی گراد خشک می کنند. دارو طعم تلخ و شوری دارد. با توجه به اینکه گیاه شدیدا سمی است دقت زیادی هنگام جمع آوری باید صورت گیرد و فرد جمع کننده باید از دستکش و ماسک جهت محافظت چشم ها و دهان استفاده کند. برگها حاوی الکالوئیدهای تروپان سمی به مقادیر ۵/۰ درصد بوده و علاوه بر آن بذور حاوی حدود ۲۰ درصد روغن می باشند. عمل الکالوئیدهای تروپان و موارد استفاده آن همانند بذر البنج و بلادون می باشد.دارو بعضی اوقات در سیگارهای ضد تنگی نفس استفاده می شود. تاتوره معمولا بصورت وحشی جمع آوری می شود. انواع زراعی آنهایی هستند که برای تهیه دارو استفاده می شوند بخصوص گونه هایی که غنی از اسکوپولامین می باشند مانند Datura innoxia ( مناطق حاره ای آمریکا ) D.metel ( مناطق حاره و نیمه حاره آسیا و آفریقا ) یا ارقامی از D.Stramonium بخصوص آنهایی که کپسول های بدون برآمدگی و محتوای بیشتر آلکالوئید هستند. این گیاه از نیمه دوم قرن شانزدهم در اسپانیا شناخته شده بود و به دیگر کشورها بعنوان یک گیاه زینتی وارد شد. یک قرن بعد از این وضعیت خارج شد و بعنوان یک گیاه وحشی مستقر گردید.

تنباکو (Tobacco)


تنباکو (Tobacco)از برگ گیاهی به نام نیکوتینا تهیه می شود . خاصیت آن بیشتر به علت آلکالوئیدی به نام نیکوتین در آن است که باعث تحریک و سست کردن بعضی از قسمت های سیستم اعصاب می شود . این اثرات است که باعث اعتیاد خیلی ها به سیگار می شود البته دلایل دیگر هم وجود دارد اکثر انواع تنیاکو به خصوص آنهایی که در پیپ ها و سیگار ها مورد استفاده واقع می شود دارای انواع بو ها و طعم ها است که باعث خشنود شدن و مورد طبع واقع شدن خیلی ها می شود بعلاوه فشار تبلیغات برای استفاده از توتون در کشور های غربی بسیار زیاد است به خصوص در بین جوانان که اکثراً سعی می کنند تا رفتار آنها با بزرگ تر ها و سایر دوستان مطابقت داشته باشد در ضمن اکثر روانشناسان غربی معتقدند که علت اعتیاد بسیاری از معتادین به سیگار یاد آور این خاطره کودکی است که قرار دادن چیزی در دهان ( چه سینه مادر باشد چه بطری , شیء یا اسباب بازی مورد علاقه اش ) برای او لذت بخش است شاید مهمترین عامل موجود در سیگار نیکوتین است که بدون شک دارویی اعتیاد آور است و باعث استنشاق سیگار می توان آن را از تنباکو اخذ کرد

جو صحرایی


جو صحراییجو صحرائی یکی از غلاتی است که بیشتر غذای اساسی (قوت غالب ) اهالی مناطق سردسیر را تشکیل می دهد. اهالی اسکاتلند، کشورهای اسکاندیناوی و نظائر آنها غذای ملی شان عبارت از یک نوع حلیمی است که با جو دو سر تهیه می شود. بلغور جو صحرائی را در آب جوشانده سپس قند و شیر خام به آن می افزایند. جو صحرائی از زمان های کهن بوسیله یونانیها، رومی ها، آلمانیها و اهالی فرانسه قدیم شناخته شده بود لیکن اهالی مصر قدیم و عبریها آنرانه می شناخته و نه کشت می کرده اند. در چین هم حتی تا ده قرن پیش از این غله شناخته نشده بود. 
جو صحرائی سرشار از مواد چربی ، ئیدرات دو کربن ، مواد معدنی ، سدیم ، آهن ، کلسیم ، منیزیم و فسفر می باشد. مصرف این غله باعث تقویت قدرت ماهیچه ها گردیده و تا حدی جنبه تحریک کنندگی دارد بدین جهت استفاده از آن برای اشخاص زیاد عصبانی مناسب نیست . بالعکس در درمان ضعف عضلانی ، عصبی یا روانی بسیار مفید و مؤ ثر بوده و در نتیجه سرعت بخشیدن به مبادلات موجب گرم شدن و تحریک بدن می گردد.
جو صحرائی مدر، مقوی ، خنک کننده بوده و در برابر مسمومیت اوره ، کمبود قند خون اثر بسیار مفید و مؤ ثری دارد. همچنین در دیابت نیز توصیه و تجویز می گردد. دکتر لکرک خاطر نشان می سازد که این غله دارای هورمونی مشابه هورمون فولیکولین می باشد که بر روی عدم توانائی جنسی اثر می کند. جو صحرائی در بین سایر غلات یگانه غله ای است که غده تیروئید را تحریک می کند. بنابراین مصرف آن برای مبتلایان به کمبود کار تیروئید و غدد لنفی توصیه و تجویز می شود.
علاوه بر مصرف جو صحرائی در حلیم یا غذای سنتی که در بالا شرح آن داده شد این غله را بصورت پولک و ورقه های نازکی در آش یا بعضی غذاها بکار می برند. برای تهیه یک نوشابه مدر وملین به نسبت ۲۰ گرم جو صحرائی را در هر لیتر آب به مدت سی دقیقه جوشانده پس از خنک شدن و صاف کردن آن را بنوشد.
چنین توصیه شده است که کودکان و بیماران مبتلا به اختلالات دماغی را بر روی تشکی که از خوشه های جو صحرائی تهیه شده باشد بخوابانند.


جعفری


جعفریجعفری یک گیاه علفی دو ساله است که از خرداد تا تیر گل می دهد و احتمالا بومی منطقه مدیترانه است. این گیاه در سرتاسر دنیابعنوان یک گیاه آشپزخانه ای و سبزی ریشه ای کشت می شود. جعفری اغلب در کنار جاده ها و زمینهای بایر رشد می کند. بخش هایی از گیاه که مورد استفاده قرار می گیرند شامل ریشه ها و میوه ها و بعضی اوقات بخش های هوایی می باشند. ریشه ها را در اواخر پاییز یا در بهار سال دوم رشد جمع آوری کرده قطعه قطعه می کنند و در حرارت ۴۰ درجه سانتی گراد خشک می کنند. میوه ها را جدا کرده و بر روی پارچه قرار داده تا برسند و بعد از آن بذرها را با کوبیدن جداکرده و سپس تمیز می کنند. ماده دارویی بوی ادویه ای دارد وشیرین است که بخاطر اسانس فرار آن می باشد. بذرها حاوی ۷ درصد اسانس فرار, ریشه ها حدود ۱/۰ درصد و برگها تا ۳/۰ درصد اسانس دارند. به مقدار کم کمک به عمل هضم کمک می کند شدیدا مدر است و نفخ را کاهش می دهد. البته به مقادیر زیاد باعث جمع شدن خود در غشاء دور رحم می شود و بنابراین در زمان حاملگی از آن نباید استفاده کرد. مقدار زیاد روغن اثرات گیج کنندگی دارد. دم کرده آن یا بصورت مخلوط با چای علفی برای بیماریهای مجاری ادرار و التهاب غده پروستات استفاده می شود. اسانس فرار حاصل از بذرها, ریشه ها, و اندامهای سبز علاوه بر مصرف دارویی در صنایع غذایی بعنوان چاشنی نیز کاربرد دارند. جعفری تازه بعنوان چاشنی در سوپ, سالاد و دیگر غذاها کاربرد دارد. جعفری قرنهاست که کشت شده است. تنها منبع داروی حاصله از گیاه زراعی جعفری است.

جین‌سینگ


جین‌سینگاین گیاه در زمره گیاهان بومی مناطق شرقی آسیا و شمال آمریکا به شمار می آید و ریشه آن به عنوان دارویی اساطیری، بیش از هزاران سال است که در میان مردم کشورهای چین، کره، تایلند، ویتنام، منچوری و نیز در بین سرخپوستان امریکایی مورد مصرف قرار می گیرد.
جین سینگ گیاهی نیرو بخش بوده و در حفظ سلامتی و هماهنگی فعالیت های اساسی و حیاتی بدن نقش به سزایی دارد. این گیاه قرن هاست که به منظور بهبود عملکرد حافظه، کاهش استرس، درمان ناتوانی، سستی و سایر علائم ناشی از فرسودگی و افزایش سن و همچنین برای افزایش طول عمر افراد مورد استفاده قرار می گیرد.
این گیاه در دوران گذشته از چنان ارزش والایی در شرق برخوردار بود که به عنوان مثال در چین تنها امپراطوران حق جمع آوری و نگهداری ریشه های آن را داشتند و در دوران های بعد نیز به عنوان جزیی جدایی ناپذیر از وعده غذایی پادشاهان و امپراطوران به منظور افزایش قوای جسمانی، ذهنی، و به عنوان اکسیر جوانی و شادابی جایگاه خود را همچنان حفظ نمود.
جینسینگ را به عنوان یک عامل پیشگیری کننده و نیز ” اعاده کننده و کارا“ به منظور افزایش ظرفیت جسمانی و ذهنی و روانی تأئید کرده و نقش به سزای آن را به منظور کمک در بهبود عوارضی چون ضعف، ناتوانی، از دست دادن تمرکز در طول دوره نقاهت مورد توجه قرار داده است. WHO) ۱۹۹۹) 
از سایر خواص جینسینگ می توان به موارد زیر اشاره کرد.
۱) گشایش ذهن
۲) افزایش قدرت جسمانی ( نیرومند تر ساختن بدن)
۳) بهبود فعالیت حافظه 
۴) افزایش شادابی و نشاط (‌ به عنوان محرک)
۵) افزایش قدرت تحمل و پایداری
۶) از بین بردن استرس ها
۷) مقابله با پیری و فرسودگی ( عوارض ناشی از افزایش سن)
۸) بالا بردن قدرت دفاعی بدن در برابر بیماری ها ( امراض)
۹) تقویت سیستم ایمنی بدن
۱۰) تنظیم سوخت و ساز و متابولیسم بدن
۱۱) جلوگیری از سردرد
۱۲) درمان بیخوابی و بد خوابی
۱۳) کاهش اثرات منفی ناشی از یائسگی ( تأثیرات تعدیل کننده بر عوارض ناشی از یائسگی در خانم ها)
۱۴) بر طرف ساختن یا بهبود مشکلات جنسی در هر دو جنس
۱۵) رفع خستگی، ضعف و بی حالی
۱۶) افزایش قدرت و توان سیستم قلبی و عروقی
۱۷) تنظیم فشار خون ( کاهش دهنده فشار خون در صورت بالا بودن آن و افزایش دهنده فشار خون در صورت پایین بودن آن) 
۱۸) تنظیم سطح قند خون بدن ( مشابه بالا)
لازم به ذکر است که خواص بر شمرده شده قطعاً در ریشه این گیاه وجود دارد و دلیل آن به وجود ترکیباتی خاص که از مهمترین آن ها می توان به دسته ای از ترکیبات به نام ginsenoside می توان اشاره کرد که بعداً مفصلاً به توضیح آن خواهیم پرداخت. باز می گردد هر چه ریشه این گیاه مسن تر شود تجمعginsnoside ها نیز افزایش می یابد و بدین ترتیب با افزایش تدریجی سن گیاه خواص درمانی و دارویی ریشه آن نیز افزایش می یابد. 
ریشه جینسینگ می تواند بیشتر از صد ها سال زندگی کند. ولی بتدریج تغییراتی در ساختار آن حاصل می گردد.
این گیاه در حدود سال چهارم از زندگی خود شروع به گل دادن می کند و پس از سپری کردن حدواً ۴ تا ۶ سال از عمر خود، ریشه اش، به بلوغ می رسد جالب این که اهمیت این گیاهان در چین تا به حدی است که صادرات بذر این گیاه ممنوع است و از گیاهان تحت حفاظت در این سرزمین به شمار می آیند. همچنین در کشور روسیه کندن گونه هایی وحشی این گیاهان غیر قانونی ست و در صورت تخلف شرایط خاص خود را دارا می باشد.
ریشه این گیاهان از چنان جایگاهی در میان بومیان چینی و درطب سنتی آن دوران بر خوردار بوده اند که اطبای کهن، از آن به عنوان جزیی لاینفک در همه نسخه های تجویزی خود استفاده می کردند و آن را در درمان هر نوع بیماری مفید می دانستند،این چنین بود که ریشه های آماده شده این گیاه ( پس از طی مراحل تکمیلی) توسط خود بیمار به منظور بازیابی سلامت گذشته و از دست رفته و یا توسط افراد سالم برای دستیابی و بهره مندی از خواص بی نظیر و شگفت آور این گیاه جویده می شدند.
شواهد بدست آمده حاکی از آن است که این گیاهان برای از میان بردن آثار ناشی از خستگی و ضعفِ قوای ذهنی و جسمی موارد استفاده فراوانی دارند و نیز برای درمان بیمارانی که از دردهایی در ناحیه سینه شکایت داشتند ( بیماری های ریوی) نیز پیشنهاد می شوند همچنین این گیاه قادر به از بین بردن تومورها و افزایش طول مدت زندگی افراد می گردد. مطلب قابل ذکر اینکه با وجود تمام آن چه در مورد خواص درمانی این گیاه گفته شد، این دارو عمدتاً نقش حفاظتی و پیشگیری کننده داشته و کمتر به عنوان علاج قطعی و سریع ( فوری) در درمان بیماری ها به کار گرفته می شود و در صورت استفاده مرتب ونسبتاً طولانی مدت قادر به افزایش قوای جسمانی و ذهنی، شادابی و طول عمر می گردد.
جینسینگ در دسته گیاهان همه ساله و دائمی قرار می گیرد. بسیار کند رشد بوده و به سال ها وقت برای بلوغ خود نیازمند است. ریشه ای بزرگ و گوشتی داشته و طول آن بهcm ۷-۵ می رسد. ضخامت ریشه در حدود cm۵/۲-۱ می باشد و بخش اصلی آن حالتی دوکی شکل و معمولاً ۲ شاخه در انتها را به خود می گیرد. معمولاً ریشه چه های کوچکی نیز از اطراف آن به سمت خارج رشد می کنند. ریشه این گیاهان در بین دوران ۳ تا۱۰ سالگی گیاه قابل برداشت است و در صورت گذشت سالیان بسیار دراز به تدریج فرسوده شده و تغییر شکل می دهد و می تواند منفذدار و چوبی شود.
محدوده رنگی در بین ریشه این گیاه از زرد بسیار کم رنگ مایل به سفید تا خرمایی و قهوه ای در انواع آمریکایی آن است. این گیاه به نوبه خود بسیار زیبا و جذاب بوده دارای ساقه ای بر افراشته با ارتفاعی که می تواند به یک فوت نیز برسد و برگ های سبز رنگ با کناره های مضرس، میوه ای مشابه به تمشک یا شاتوت با تجمع خوشه ای مشابه، به رنگ قرمز روشن در لابلای برگ های نسبتاً پهن و زیبای آن خود نمایی می کند که همه این ها ظاهری بسیار دوست داشتنی به این گیاه سودمند بخشیده اند. البته تا کنون استفاده عمده تنها از ریشه این گیاه صورت گرفته است و سایر بخش های آن مصارف دارویی ندارند.
اگر چه جینسینگ بیش از ۴۰۰۰ سال است که مورد استفاده قرار می گیرد و نام آن به عنوان ارزنده ترین و محبوب ترین گیاه در میان نوشته های بدست آمده از ۲۰۰۰ سال پیش در چین قابل رویت می باشد، اولین بار توسط یک گیاه شناس به نام Collinson در سال ۱۷۴۰به جامعه علمی انگلیس شناسانده شد.
گذشته از آن استفاده جینسینگ به صورت مدرن تر از قرن ۱۹ همزمان با ارائه مقاله ای از جانب یک کشیش آغاز شد. او که به عنوان مبلغی مذهبی پا به سرزمین چین نهاده بود پس از آشنایی با فواید این گیاه اعجاب آور مقاله ای در مورد خواص درمانی آن با عنوان ” شرحی در باره گیاهی تاتاری با عنوان جینسینگ “ منتشر ساخت که نقش بسزایی را در شناساندن این گیاه به مردمان دیگر کشورها ایفا کرد.
نام جینسینگ به طیف وسیع و نسبتا ًمتمایزی از گونه هایی با ظاهری متفاوت و خواص درمانی نسبتاً گوناگون که چگونگی پرورش واقلیم زیست آن ها نیز تا حدی با یکدیگر فرق می کند، اطلاق می شود ولی به طور کلی همه این گیاهان در خانواده ای با نام Araliaceae) ) جا می گیرند. حال در اینجا برای آن که در یابیم کدامیک از این گیاهان را می توان به عنوان جینسینگ حقیقی بر شمرد به ذکر پاره ای از خواص تعدادی از معروفترین انواع این گیاهان می پردازیم. 
▪ جینسینگ آسیایی (panax ginsing):
که معمولاً با نام جینسینگ چینی یا کره ای معروف است. این جینسینگ به عنوان نمونه حقیقی جینسینگ با دارا بودن بیشترین خواص دارویی معرفی شده است. جالب است بدانیم که نام این جنس به معنای علاج کننده عام یا شفای همه بیماری می باشد. خود این نام به تنهایی در بر گیرنده بسیاری از توضیحات در مورد خواص فراوان و شگفت آور این گیاه است. در واقع هیچ گیاهی را نمی توان یافت که تا بدین حد به نامش نزدیک شده باشد. این نوع از جینسینگ مرغوبترین و بهترین نوع جینسینگ محسوب شده و کشت آن به صورت سنتی در کره صورت می گیرد. این گیاه به علت خواص و توان درمانی بالایی که دارد بسیار مورد توجه است و علاوه بر کره در کشورهای دیگری از جمله چین، ژاپن، و بسیاری دیگر از کشورهای آسیایی قابل پرورش و کشت می باشد.
مطلب دیگر اینکه ریشه این گیاه با نام جین – چن (jin-chen) در میان بومیان چینی معروف است که این واژه به معنای آدم نما ( شبیه آدم) بوده و وجه تسمیه آن به علت شباهت خاص شکل ظاهری ریشه این گیاهان با هیأت یک انسان است.
▪ جینسینگ آمریکایی (panax quinquefolius) : 
این گیاه نسبت به مشابه چینی خود کوچکتر است و در بخش های شمالی آمریکا رشد می کند. جینسینگ آمریکایی توسط سرخپوستان ( مردمان بومی آن مناطق) به منظور درمان بسیاری از بیماری ها مورد استفاده قرار می گیرد. این گیاه دارای لعاب ( شیره ای ) مشابه شیره گیاه شیرین بیان می باشد که علاوه بر مواد شیرین موجود در آن برخی مواقع با مقادیری مواد تلخ و نیز انواعی از ترکیبات معطر همراه می باشد. این شیره می تواند بوی ملایمی داشته باشد یا اصلاً بویی نداشته یاشد. موضوع قابل ذکر دیگر در مورد این گیاه آن است که این گیاه با استقبال بسیار خوبی در آسیا مواجه شده به طوریکه امروزه بیش از ۸۵% جینسینگ کشت داده شده در آمریکا به بازارهای آسیایی صادر می گردند. جالب است بدانیدکه هر بوته از این ریشه ها در سال ۱۷۴۸ به ازای ا دلار در آمریکا و ۵ دلار در چین بفروش می رسیده ، که این خود بیان کننده ارزش بسیار زیادی است که بازرگانان چینی برای این گیاه قایل می شدند. اخیراًً کشت این گیاه به صورت انبوه در کانادا نیز رواج یافته است.
▪ جینسینگ ژاپنی ( panax japonicus) :
این نوع جینسینگ از نظر محتویات فعال مشابه جینسینگ چینی بوده و لی با میزانی بسیار کمتر. 
▪ جینسینگ سیبری (Eleutherococcus senticosus)ً: 
این نوع جینسینگ را نمی توان در رده جینسینگ حقیقی به حساب آورد. این نوع از جینسینگ به عنوان جینسینگ ارزان قیمت و با کیفیت دارویی پایین به فروش می رسد.
▪ سَنچی جینسینگ(۱)(panax notoginseng) یا (panax pseudo ginseng) : 
این نوع جینسینگ، کاذب نیز خوانده می شود و کاملاً با (panax ginseng) که همان جینسینگ چینی است از نظر قدرت عمل فواید دارویی و درمانی و از نظر موارد استفاده متفاوت است. از جمله موارد درمانی که از این گیاه استفاده می شود، می توان به موقف کردن خونریزی و تسکین درد اشاره کرد.
▪ جینسینگ هیمالیایی (panax pseudoginseng subspecies himalaicus) : 
خواص درمانی و دارویی این نوع جینسینگ در مقایسه با (panax ginseng) بسیار کمتر بوده و هیمالیایی ها از آن در درمان کم اشتهایی و موارد سؤهاضمه بهره می گیرند.
▪ دارف جینسینگ(۲) (panax trifolius) :
از انواع نادر جینسینگ آمریکایی به شمار می آید و سرخپوستان آمریکایی معمولاً از آن در درمان سردرد، سرفه، سوء هاضمه و ... بهره می گیرند.
بررسی های شیمیایی و داروشناسی بر روی این گیاه نشان داده است که جزء اصلی و ماده شیمیایی فعال در Panax ginseng ، ماده ای با عنوان جینسینو ساید است.
ریشه این گیاهان حاوی ۲ تا ۳ درصد از این مواد می باشد و تا کنون حدود ۳۰ نوع مختلف آن از ریشه این گیاهان تخلیص شده و مورد بررسی قرار گرفته است. قابل ذکر آن که فعالیت دارویی هریک از این جینسینوسایدها می تواند به تنهایی در تفبل با جینسینوساید دیگر قرار بگیرد.( به صورت مخالف هم عمل کنند)
برای مثال، دو جینسینوساید Rb۱ و Rg۱ را می توان مورد بررسی قرار داد: یکی از آن ها به عنوان عامل بازدارنده و دیگری در نقش عاملی فعال ساز بر سیستم عصبی تاثیرگذار می باشند. چنین تاثیرات متمایز و متقابلی می تواند موجب فراهم آوردن خواص خارق العاده و گوناگون دارویی و درمانی در گیاه جینسینگ باشد؛ خواصی که در تنظیم و ایجاد هماهنگی در ارگان های مختلف بدن می توانند نقش موثری داشته باشند.
” پنسین “ نیز ترکیب دیگری است که در جینسینگ یافت شده و موجب کاهش قند خون می شود و ترکیبی مشابه انسولین دارد.
سالیسیلات اسید و انیلیک اسید موجود در جینسینگ عامل خواص آنتی اکسیدان در این گیاه بوده و می توان از آن برای مقابله با فرسودگی سود جست.
علاوه بر آن چه ذکر شد، جینسینگ دارای ترکیباتی مشابه هورمون ها و پایین آورنده های کلسترول خون است. ریشه این گیاه می تواند موجب اتساع عروق گشته و خواصی چون ضد افسردگی و ضد اضطراب را به دنبال داشته باشد.
عصاره جینسینگ و جینسینوساید های موجود در آن موجب افزایش قدرت حافظه و یادگیری شده و نیروی جسمانی را بالا می برد. مصرف این گیاه، باعث مقاومت در برابر بیماری ها و عفونت ها شده و افزایش متابولیسم و کاهش تری گلیسریدها را در صورت بالا بودن HDL خون به دنبال دارد.
ترکیبات استروییدی موجود در جینسینگ همچون (Panaxtriol) شباهت زیادی با استرویید های آنابولیک طبیعی بدن داشته و از این رو مصرف این گیاه را برای قهرمانان و ورزشکاران ( بدنسازی) ایده آل می سازد.
بهتر است مصرف این گیاه در طول دوران بارداری متوقف شود.
اخیرا کشف شده است که ژرمانیوم موجود در ریشه جینسینگ دارای اثرات قوی دی هیدروژنی است و از این روبرای فعالیت های اصلی بدن و ارگان های آن مثل کبد، مفید می باشد. 
ـ میزان مورد استفاده :
۱ الی ۵ گرم از ریشه جینسینگ به صورت روزانه برای بیش از ماه توصیه می شود.
تا کنون عوارض جانبی شناخته شده ای برای مصرف این چنینی این گیاه گزارش نشده است.
● طریقه مصرف جینسینگ :
ریشه خشک شده این گیاه سال هاست که مورد استفاده خوراکی افراد قرار می گیرد. این ریشه خشک شده می تواند به تنهایی به صورت دم کرده ( جوشانده و چای ) یا به عنوان بخشی از یک نوشیدنی دم شده گیاهی همراه با سایر گیاهان و یا حتی به صورت افزودنی به سوپ یا به شکل قرص مورد مصرف قرار بگیرد. اما رایج ترین شکل استفاده از آن، به صورت دم کرده و چای یا به صورت عصاره ( شیره ) می باشد.
هم چنین ریشه خشک شده این گیاه می تواند به تنهایی یا همراه با سایر مواد غذایی چون عسل، مورد استفادهقرار گیرد. پودر ریشه این گیاه را می توان به سایر غذاها اضافه کرده یا به صورت کپسول هایی درآورد و در طول روز از آن ها استفاده کرد.
● تهیه چای جینسینگ:
برای تهیه چای جینسینگ، میزان مناسبی آب را بجوشانید و ترجیحا این کار را در ظروف غیر فلزی همچون قوری های لعابی یا چینی انجام دهید. مقداری از ریشه خشک شده را به آن اضافه کنید ( در حدود ۳-۱ گرم ) سپس شعله را کم کرده و اجازه دهید تا به مدت ۲۰ تا ۳۰ دقیقه بجوشد. در صورت تمایل می توانید بیشتر از این مدت نیز آن را بجوشانید تا جایی که آب به نصف مقدار اولیه اش برسد.
حال صبر کنید تا چای کمی سرد شده و دمای آن به دمای اتاق برسد. ( این توصیه ای است که در طب سنتی چین به آن اشاره شده و پیشنهاد شده است که چای با حرارت ولرم و ملایم نوشیده شود) بهتر است که در روز، ۱ یا ۲ فنجان از این چای بنوشید. چای را می توان برای هفته ها در یخچال نگهداری کرد و برای استفاده مجدد، بر روی گاز یا ماکروویو به حرارت مطلوب رساند.
ریشه ها را می توان به صورت قطعه قطعه استفاده کرد. توجه شود که ریشه ها در هنگام تهیه چای و نیز تا پایان مرحله خنک شدن باید در داخل قوری باقی بمانند.
روش دم کردن ریشه کمک می کند تا ریشه نرم و قابل استفاده شود. علاوه بر این می توان با قرار دادن تعدادی از آن ها در ماکروویو نرم و قابل برش شان کرد. دقت کنید که ریشه ها هنگام گرم کردن، نسوزند. می توانید آن ها را به تنهایی یا همراه عسل میل کنید.
میزان ۱ تا ۲ گرم پودر جینسینگ خالص و مرغوب ( با کیفیت عالی ) در روز توصیه شده است. یا این که قطعه ای از ریشه آن را به اندازه یک سکه، مورد استفاده قرار دهید. 
سرخپوستان در هنگام طی مسافت های طولانی، این ریشه ها را برای رفع گرسنگی می جوند و به این ترتیب از خواص سرشار آن نیز بهره مند می شوند.
معمولا توصیه می شود که از خود ریشه جینسینگ یا شیره آن به جای خریداری کپسول یا چای های بسته بندی شده آن استفاده شود چرا که خریداری ریشه تضمین بر کیفیت چیزی است که در اختیار دارید در صورتی که بسیاری از کپسول های جینسینگی که اکنون در بازار یافت می شوند حاوی جینسینگ خالص نبوده و حتی ممکن است مقادیر بسیار نا چیزی جینسینگ داشته باشند. همچنین آن دسته از کپسول هایی هم که با اطمینان حاوی جینسینگ هستند معمولادر دسته ای جای می گیرند که در تهیه آن ها از ریشه چه ها و ریشه های جوان استفاده شده است و بنابراین خواص چندانی نخواهند داشت. همچنین عصاره جینسینگ نیز از موارد بسیار متداول کاربردی آن در چین می باشد که در تهیه آن از کل ریشه به جای جداسازی بخش ها ویا ترکیبات خاصی ازآن مورد استفاده قرار می گیرد ( در واقع همه ترکیبات کل ریشه در عصاره آن نیز یافت می شود).
این عصاره بصورت چکیده ای کامل در مقابل آن چیزی است که غربیان معمولاً از تقطیر و عرق گیری گیاهان دارویی به دست می آورند و بسیار کاراتر می باشد، چرا که با عملیات تقطیر و به نحوی خالص سازی و حذف برخی ترکیبات که ممکن است ناشناخته بوده و در نحوه عمل سایر ترکیبات نقش داشته باشند تا حدی از خواص اصلی گیاه کاسته خواهد شد در صورتی که در این جا این شیره و عصاره حاوی همه ترکیبات موجود در ریشه اصلی بوده و بنابراین قادر است تا با بهترین توان، عمکردهای خود را به انجام برساند.
● تفاوت جینسینگ قرمز و سفید:
در هنگام برداشت جینسینگ به طور طبیعی سفید رنگ بوده و بر اساس اعمال روش های بعدی که در طی آن جینسینگ خشک می شود، رنگ بعدی آن حاصل می گردد. 
در دوران باستان جینسینگ قرمز به جینسینگی اطلاق می شد که پس از عملیات خشک شدن در برابر نور آفتاب به دست می آمد. ولی در دوران مدرن جینسینگ قرمز معمولاً طی پروسه بخار دادن که تأثیر مشابه ای را بر روی رنگ آن می گذارد حاصل می شود. در هر دو صورت این تغییر رنگ در نتیجه کاراملیزه شدن قندهای موجود در ریشه این گیاه اتفاق می افتد. به نظر می آید که تفاوت چندانی میان ریشه خشک شده در آفتاب یا بخار داده شده جینسینگ ( جینسینگ قرمز) با ریشه معمولی جوشانده شده آن ( جینسینگ سفید) در خواص، وجود نداشته باشد.
● چند نکته:
جینسینو ساید با نام علمی Saponins Tri pterpenoid و در برخی مواقع نیز با نام panaxoside در ریشه جینسینگ شناخته می شود.
▪ Saponin ها دارای خواص دیگری چون تب بر بودن، ضد تشنج بودن و تنظیم قند و کلسترول خون را نیز دارا می باشند.
▪ ریشه های جینسینگ فقط در فصل پاییز جمع آوری می شوند چرا که فقط دراین حالت است که می توانند حالت گوشتی و ظاهر مناسب و مطبوع خود را حتی پس از خشک شدن نیز حفظ کنند.

جوز هندی


جوز هندی● خواص :
منشا جوز هندی از از شرق اندونزی و شرق هند در جزایر ملوک است و در آن مناطق یکی از پایــــه های اقتصاد به شمار می رود. از جوز هندی در این مناطق به صورت خشک شده و بیشتر برای چاشنی غذا استفاده می شود. در واقع باید گفت پوسته ی خشک شده ی اطراف دانه در جوز هندی لذیذترین چاشنی برای غذا به کار می رود که البته مقادیر زیاد آن موجب ایجاد حالت رخوت و سستی و سپس اعتیاد به ماده ی آلکالوئیدی آن می شود. 
جوز هندی درختی است دوپایه، به ارتفاع ۸ تا۱۰ متر و دارای برگهای دائمی که در جزائر ملوک به صورت وحشی می روید. شکل ظاهری آن بی شباهت به درخت نارنج نیست زیرا بر روی شاخه های متعدد آن برگهایی متناوب، ساده، کامل، موجدار، بیضوی، نوک تیز، بدون استیبول و چرمی شبیه برگ درخت نارنج به وجود می آید. سطح فوقانی پهنک برگ به رنگ سبز تیره ولی سطح تحتانی آن روشن تر و به رنگ سبز مایل به سفید است. در طول شاخه های آن گلهای نر و ماده بر روی دو پایه به وجود می آید. 
گلهای نر آن دارای پوششی ضخیم، گوشتدار و منقسم به سه قسمت نوک تیز اند و به صورت مجتمع بر روی شاخه قرار می گیرند. 
در گلهای ماده نیز پوششی شبیه گلهای نر وجود داردو دارای یک تخمدان تک خانه است که از لقاح آن یک میوه ی سته شبیه هلو و محتوی دانه های بیضوی محصور در یک پوشش گوشتی و قرمز رنگ تبدیل می شود.
قسمت مورد استفاده ی این درخت دانه و پوشش اطراف آن است. بهره برداری از این درخت معمولاٌ از پایه های ۷ ساله شروع می شود و در سن ۲۵ سالگی نیز حداکثر مقدار میوه از آن به دست می آید و چون در تمام سال میوه بر روی درخت وجود دارد در هر فصلی می توان از درخت بهره برداری به عمل آورد. ولی بهترین موقع زمانی است که هنوز میوه ها در حال باز شدن باشند. 
میوه ی رسیده ی گیاه پس از باز شدن دانه هایی خارج می سازد که درون محفظه ای به رنگ قرمز نهفته می باشند. دقت در وضع دانه ی گیاه نشان می دهد که ارتباط دانه با محفظه ی مذکور منحصراً از راه قاعده ی آن است. هر دانه را نیز از خارج پوسته ی سختی به رنگ قهوه ای که دارای شیارهای عمیق منشعب از قاعده است، در بر می گیرد. 
اگر پوسته ی سخت دانه از آن جدا شود، مغز آن ظاهر می گردد که سطحی چین خورده دارد و وجموعاً به رنگ خاکستری جلوه می نماید. بوی آن مخصوص و طعمش تند روغنی معطر و بسیار مطبوع است. 
پس از چیدن میوه ها دانه های محصور در پوشش خارجی را در آب نمک می خیسانند و پس از آن که با این عمل پوشش خارجی دانه (Macis) از آن جدا گردید، دانه ها را بر روی شاسی ها تحت اثر گرمای ملایم به نحوی که به خوبی تهویه گردند قرار می دهند و مرتباً هر دو روز یک بار آنها را زیر و رو می کنند. با این روش در طی مدت دو ماه مغز درون دانه از پوسته ی آن ازاد می گردد (بر اثر خشک شدن و از دست دادن آب). در این هنگام با قطعه چوب سبک وزنی ضربات ملایم بر روی پوسته ی آن وارد می آورند و مغز دانه را از پوسته جدا می سازند. 
● ترکیبات شیمیایی
دانه ی گیاه که موسکاد نامیده می شود دارای آمیدون، مواد آلبومینوئیدی، مواد چرب جامد به مقدار ۳۵ تا ۴۰ درصد، اسانس ۸ تا ۱۵ درصد و رزین است. 
اسانس موسکاد مایعی بیرنگ با کمی تمایل به زردی دارای بوی معطر و طعم گرم و سوزاننده است. در ترکیب آن نیز مخلوطی از پنین، کامفن راست (۸۰درصد)، دیپانتن، الکلهای ترپنی، کمی اوژنول، سافرانین، میریستین و... یافت می شود.
بوردو موسکاد ماده ی چرب مغز دانه ی گیاه است که برای تهیه آن مغز دانه ها را به صورت گرد در آورده بر روی غربال مویی می گسترانند و تحت اثر بخار آب قرار می دهند تا مواد چرب آن به حالت مایع و قابل استخراج در آید. سپس آن را به سرعت تحت اثر فشار صفحات آهنی سفید که قبلاً به علت قرار گرفتن در آب جوش کاملاً داغ شده است قرار می دهند. 
چون ماده ی روغنی که تحت اثر فشار صفحات آهنی گرم از گرد دانه خارج می شود مقداری آب همراه دارد. برای خارج شدن آب از روغن ظرف محتوی آنها را خنک می نماید به حدی که آب درون آن سرد شده و جدا شدن روغن از آب میسر می شود. صاف کردن روغن به دست آمده نیز باید در دمای ۱۰۰ درجه صورت گیرد. 
● خواص درمانی
دانه ی این گیاه و همچنین پوشش خارجی آن (Masic) از مواد محرک و مؤثر است. ولی ادامه ی مصرف آن خطرناک می باشد و مصرف ۷ تا ۱۲ گرم آن موجب مسمومیت می شود. مصرف بی رویه ی اسانس موسکاد ایجاد رخوت و خواب عمیق همراه با کاهش عمل رفلکس ها می کند. سمی بودن آن برای انسان بیشتر از حیوانات است. با توجه به موارد مسمومیت که غالباً از مصرف موسکاد و اسانس آن پیش می آید، باید همواره این نکان مورد دقت قرار گیرد که اولاً اگر مصرف آنها بی رویه و بیشتر از مقادیر درمانی نباشد و ثانیاً ادامه پیدا نکند بی خطر است. 
موسکاد و پوشش خارجی آن علاوه بر مصارف درمانی در فرمول عده ای از فراورده های دارویی وارد می شود و به علاوه از ان در تهیه ی بعضی لیکورهای مقوی قلب و هضم کننده استفاده می شود. بوردوموسکاد در استعمال خارج به صورت مالیدن بر روی عضو برای درمان رماتیسم به کار می رود. 
● شکلهای دارویی
موسکاد در فرمول الکلای گاروس و همچنین آب ملیس ده کارمس و الکلای فیروراوانتی وارد می شود. 
بوردوموسکاد در تهیه ی بم نروال و لینیمال دوروزن و یا به طور خالص برای مالش دادن بر روی عضو در رماتیسم به کار برده می شود. 
محفظه ی بیرون دانه به مصارف درمانی نمی رسد ولی از آن برای تهیه ی نوعی شراب استفاده می شود. 
اسانی موسکاد به عنوان مقوی و به مقدار ۲۵ قطره یا نصف قاشق چایخوری در یک فنجان آب گرم مصرف می شود مشروط بر آن که به طور مداوم به کار نرود. 
تولید ادویه جوز هندی در اندونزی به عنوان یک حرفه محسوب می شود و در تمام سال عده ی خاصی به خشک کردن و تولید آن مشغولند. همان طور که گفته شد جوز هندی از طعم بسیار لذیذی برخوردار است و در کشورهای گرمسیری به خصوص طرفداران خاص خود را دارد. جوز هندی به دلیل دارا بودن آلکالوئیدهای خاص تسکین دهنده ی دردهای مفصلی و روماتیسمی است ولی افراط در مصرف آن بر روی بخش کنتل احساسات در مغز تأثیر گذاشته و در واقع آن را تحریک می کند و پس از مصرف آن احساس نشاط و رضایت به همراه سستی و رخوت در انسان پدید می آید.البته مصرف ان بستگی به طبع اشخاص دارد. (برای افراد سرد مزاج بسیار مفید است.) .
▪ نحوه استفاده : خوراکی


چای سبز


چای سبزاخیراً از فواید بسیار چای سبز صحبت های زیادی می شود و حتی چای را بهترین نوشیدنی پس از آب می دانند . چای محتوی میزان کمی از رنگدانه ها ، مثل کافئین و ... است . چای سیاه و چای سبز هر دو از 
گیاه واحدی به دست می آیند. تفاوت در این است که برای تهیه چای سبز برگها را بخار داده ، گرد می کنند و سپس آنرا خشک می نمایند . ولی برای تهیه چای سیاه برگها ، خشک شده ، تخمیر شده و برشته می شوند یعنی فرآیند بیشتری به روی چای صورت می گیرد.
هم چای سیاه و هم چای سبز دارای رنگدانه هایی می باشند که اثر کاهش ابتلا به سرطان های مختلف در آنها دیده شده است . زمانی که چای با غلظتی مناسب دم بکشد ، تنها محتوی نیمی از کافئین یک فنجان قهوه است . با اینحال چای بدون کافئین هم وجود دارد . 
چای های گیاهی نیز دم کرده برگ گیاهان مختلف هستند و گفته می شود حاوی رنگدانه های چای، بدون وجود کافئین می باشند، که البته درست است ، اما رویه مصرف آنها بسیار مهم است ، چراکه ممکن است درمواردی نیز خطر زا بشوند . اگر مبتلا به بیماری تب یا به عبارتی حساسیت بهاره هستید، با مصرف اینگونه نوشیدنی ها بدنتان را تحریک نکنید . 
مصرف چای تأمین کننده رنگدانه هایی است که شما به طریق دیگر دریافت نمی کنید، پس با مصرف متعادل این نوشیدنی مفید زمینه های سلامتی را درخود فراهم آورید .
● چای سبز و پیشگیری از آلزایم
یک ماده موجود در چای سبز - که ضدسرطانی شناخته شده است - از بروز بیماری مغزی آلزایمر نیز پیشگیری می کند.
دانشمندان یک ماده آنتی اکسیدان گرفته شده از چای سبز را با نام EGCG به موشها تزریق کردند و دریافتند این ماده تولید پروتئین بتا-آمیلوئید را کاهش می دهد. این پروتئین باعث تشکیل پلاکهایی می شود که در مغز مبتلایان آلزایمر انسداد ایجاد می کند. چند ماه بعد از تزریق ، تشکیل پلاک تا ۵۴درصد کاهش یافت.
البته از آنجا که عناصر دیگری در چای سبز موجود است که مانع از فواید EGCG می شود ، نوشیدن چای سبز میزان تشکیل پلاکها را در مغز کاهش نمی دهد ولی در عوض مصرف قرصهای مکمل حاوی EGCG می تواند مفید واقع شود. سایر تحقیقات نشان داده است این ماده از بروز برخی سرطان ها پیشگیری می کند و می تواند از گسترش ویروس عامل ایدز نیز جلوگیری کند.
● چای سبز Green Tea
چای سبز معمولاً برای معالجه بیماریها تجویز می شود. اما مردم در تمام نقاط جها ن پی برده اند که نوشیدن چای سبزبطور روزانه فواید سلامتی زیادی دارد. چای سبز ماده پیشگیری کننده مهمی در قبال سرطان، افزایش چربیهای خون، سفت شدن رگها و حفره های دندان تلقی میشود. این گیاه در قبال اسهال خونی ناشی از باکتری مصونیت ایجاد می کند. چای سبز در رفع پاره ای از عفونتهای قارچی، باکتری و حتی ویروسی (نظیر سرماخوردگی عادی) نیز مفید است. تفاوت بین چای سبزو سیاه در نحوه عمل آوری آنهاست. برگهای تازه چای کمی بخار داده میشود و سپس به سرعت در چای سبز خوشکانده میشود. این عمل از کنش آنزیمها در متلاشی کردن مواد غذایی و مغزی موجود در چای بنام "پلی فنول" که عناصر ضد سرطانی چای سبز محسوب میشوند، پیشگیری می کند. پلی فنول چای سبز حتی در مقایسه با ویتامین های C و E ضد اکسید کننده بهتری است. چای سبز برای سیستم هاضمه شما نیز مفید است. چای سبز سبب میشود که روشنتر فکر کنید و حتی قوه بینایی شما را نیز تقویت 
می کند. این گیاه رگها را تقویت و از تجمع چربیهای زیاد در خون جلوگیری می کند. این گیاه خلط را از گلوی ملتهب پاک و اثر مواد سمی را خنثی می کند. "تانین" موجود در این گیاه می تواند از تداوم اسهال جلوگیری کند. اگر در صدد افزایش میزان تانین در چای هستید، بگذارید بیشتر دم بکشد. 
▪ معرفی گیاه
گیاه چای، گل بزرگی است که دارای برگهای همیشه سبز است. چای سبز اثالتاً بومی چین است که در آن کشور بیش از پنج هزار سال مورد مصرف بوده است. امروزه چای در تمامی نقاط آسیا و بخشهایی از خاورمیانه و آفریقا نیز کشت میشود. چای سیاه در آمریکا بیشتر رایج است و تخمیر داده میشود و به اندازه چای سبز سالم نیست. چای سبز تخمیر داده نمیشود (چای اولانگ نیمه تخمیر شده است). 
▪ ترکیبات گیاه
غنچه برگ و برگهای جوان بهترین بخش چای سبز هستند. چای حاوی کافئین آلکالوئیدهای پورین، تئوفیلین و تئوبرومین است. اما فعال ترین ترکیبات موجود در آن عبارت است از پلی فنولها که بسیاری از خواص درمانی و پیشگیرانه ناشی از وجود آنها است. 
▪ اشکال موجود 
اغلب فرآورده های چای سبز به صورت برگ خشک چای عرضه میشوند. البته عصاره های تهیه شده از برگها و غنچه برگ آن موجود است. چای سبز حاوی ۳۰۰ تا ۴۰۰ پلی فنول و ۵۰ تا ۱۰۰ میلی گرم کافئین در هر لیوان است. فرآورده های چای سبز عاری از کافئین دارای پلی فنولهای فشرده (۶۰ تا ۸۹ درصد کل پلی فنولها) است. 
● نحوه ‌مصرف
یکی از عناصر فعال در چای سبز به اندازه آسپیرین ازتجمع پلاکتهای خونی جلوگیری می کند که این اثر جریان خون را بهبود می بخشد. چای سبز از سخت شدن رگها نیز جلوگیری می کند. تحقیقات مردمی نشان می دهد که در کشورهایی که مردم هر روز چای سبز مصرف می کنند موارد سرطانی کمتر بوده است، هر چند بین این دو هیچ رابطه علت و معلولی تایید نشده است. اما چای سیاه فاقد خاصیت مشابهی است. در واقع، اگر به مقدار زیادی چای سیاه مصرف کنید، ضریب خطر ابتلا به سرطان راست روده، کیسه صفرا و مخاط رحم را افزایش می دهید.
اثرات ضد سرطانی چای سبز در موارد سرطان مجرای معده- روده ای، سرطان ریه و پستان بیشتر نمایان است. چای سبز قویاً به عنوان جایگزینی برای چای سیاه و قهوه توصیه میشود. نوشیدن روزانه سه لیوان چای سبز (حاوی سه گرم مواد حل شدنی، یا ۲۴۰ تا ۳۲۰ گرم پلی فنولها) یا روزانه ۳۰۰ تا ۴۰۰ میلی گرم عصاره استاندارد چای سبز (عصاره ها باید حاوی ۸۰ درصد پلی فنولها و ۵۵ درصد اپی گالوکزچین) میزان مصرفی چای سبز است. انواع فرآورده های کپسولی و مایع چای سبز نیز قابل دسترسی است.
▪ تداخل های احتمالی
اگر داروهای الکالین (نسخه ای یا بدون نسخه) مصرف می کنید، بهتر است که از مصرف چای بپرهیزید. تانین موجود در چای با داروهای الکالین (قلیایی) تداخل پیدا می کند که این امر سبب میشود که داروها کم اثر باشند.