بولاغ اوتی

● یک تیر و چند نشان 
این سبزی در فصل بهار بیشتر در آش کاربرد دارد. نام‌های دیگر آن عبارتند از آب تره، شاهی آبی، جرجیر بیابانی، ترتیزک آبی، علف چشمه، قره العین و ...
● طبع: در طب سنتی، بولاغ اوتی دارای طبعی «گرم و تر» است.
● خواص: این سبزی شامل ویتامین‌های زیادی چون B کمپلکس، به خصوص B۱, E,C و دارای املاحی چون گوگرد، سدیم، ید و کلسیم و همچنین دارای پنی‌سیلین گیاهی می‌باشد.
بولاغ اوتی خاصیت نیروبخشی داشته و مصرف آن باعث طول عمر در افراد می‌شود.
استفاده از آن به صورت خام، پایین آورنده قند خون است. جوشانده آن در تسکین ناراحتی‌های قلبی و ورم قوزک پا موثر است.
بولاغ اوتی اشتهاآور خوبی محسوب می‌شود و در مادران شیرده، خاصیت 
شیر افزایی دارد و استفاده از آن به خانم‌هایی که دچار سرطان سینه هستند، توصیه می‌شود.
مصرف بولاغ اوتی، باعث درمان ناراحتی‌هایی چون آسم، سل ریوی، برونشیت، اختلالات هاضمه، گواتر، اسهال خونی، زخم‌های واریسی، راشیتیسم، یرقان، اسکوربوت، رماتیسم، نقرس و انواع ناراحتی‌های کلیه و کبد است.
مصرف آن با عناب، درمان تب بوده و در رفع این بیماری خصوصا در زمستان (به صورت لوسیون) موثر است.
موارد منع مصرف این سبزی عبارتند از:
۱) استفاده از این سبزی در بعضی افراد ایجاد سوءمزاج می‌کند.
۲) افرادی که دچار هموروئید (بواسیر) هستند نبایستی از آن مصرف کنند.
۳) مصرف این سبزی برای خانم‌های نابارور مضر است.
۴) مصرف زیاد این سبزی در بدن ایجاد سودا می‌کند.

به دانه

گیاهی درختچه ای یا درختی به ارتفاع تا هشت متر است که شاخه های جوان آن پوشیده از کرک های نمدی است. برگ های آن مدور یا کم و بیش بیضوی، نوک تیز یا نوک کند، قاعده گرد یا کمی قلبی شکل است. کاسه گل دارای کرک های نمدی سفید بوده، گلبرگ ها سفید یا صورتی هستند. دانه های به که داخل میوه است اندام دارویی گیاه را تشکیل می دهد. این دانه ها به رنگ قهوه ای روشن یا قهوه ای تیره بیضوی و مسطح هستند. زمان جمع آوری و خشک کردن دانه های به پس از رسیدن میوه و در فصل پائیزی است. خشک کردن دانه ها در دمای ۵۰-۴۰ درجه سانتیگراد انجام می شود. پراکنش به در ایران اکثراً در نواحی شمال و شمال غرب و خصوصاً استان های گیلان، مازندران، آذربایجان، لرستان و کرمانشاه است. ماده متشکله اصلی به دانه را موسیلاژ تشکیل می دهد که کمی پس از مجاورت دانه با آب از سلول های اپیدرم پوشش دانه ترشح می شود. از به دانه در درمان التهاب مخاط های دهان و گلو و تسکین خشونت و گرفتگی صدا، سرفه و یبوست خفیف استفاده می شود و همچنین در صنایع دارویی به عنوان امولسیون کننده و سوسپانسیون کننده و در صنایع آرایشی- بهداشتی در فرآورده های پوستی، مرطوب کننده و ضدچین و چروک و فرآورده های مو (حالت دهنده ها و نرم کننده ها) مورد استفاده قرار می گیرد. در طب گذشته از به دانه در درمان گرفتگی صدا، سرفه، خشکی دهان و گلو همچنین در درمان سوختگی ناشی از آتش استفاده می کرده اند. از به دانه به عنوان یکی از اجزای داروی اکسپکتورانت به صورت خوراکی و موضعی استفاده می شود.

پنجه شیطان

پنجه شیطان عنوان شناخته شده انواع کرفس هارپاگوفتیم و زهری هارپاگوفتیم است که وابسته به تیرهٔ کنجد است. این گیاه بومی جنوب آفریقا و ماداگاسکار است، امروزه در ساوانها و دامنه های دور دست صحرای کالاهاری در آفریقای جنوبی و نامیبیا یافت میشود. هر دو گیاه مزبور برای ساخت ریشه پنجه شیطان با ریشه هارپاگوفتیم در آمیخته میشوند. محققان علوم پزشکی دریافته اند که ریشه پنجه شیطان می تواند التهاب و درد را کاهش دهد.
مردم منطقه خویزان صحرای کالاهاری در طول سالیان دراز از ریشه این گیاه برای اهداف درمانی از قبیل معالجه و درمان درد و مشکلات دوران بارداری و همچنین در تهیه پمادهای موضعی برای درمان مشکلات پوستی استفاده کرده اند. امروزه، این گیاه به عنوان داروی هاضمه و اشتهاآور نیز مصرف میشود. این گیاه دارای خاصیت کاهش دردهای خفیف نیز است.
● معرفی گیاه
پنجه شیطان فاقد بوی مشمئز کننده اما حاوی موادی است که مزهٔ آنرا تلخ کرده است. این یک گیاه پربرگ بادوام با ریشه ها و جوانه های شاخ دار است. این گیاه دارای ریشه ها یا پوششهای ثانوی نیز است که از ریشه های اصلی یا جانبی آن رشد می کنند.
● ترکیبات گیاه
فرآورده های دارویی گیاه پنجه شیطان از برشها یا دکمه های خشک سائیده شده، تهیه می شوند. از ریشهٔ خشک این گیاه که قابل دسترسی نیز است می توانید انواع چای (دم کرده ها) را تهیه کنید. دکمه های آن حاوی ترکیبات فعالی به نام "مونوترپنیس" است، که در این میان ماده "هارپاگوسید" فعالترین ماده است.
● اشکال موجود
پنجه شیطان به شکل دکمه های ریشه ای به زمین چسبیده یا به صورت کلی قابل دسترسی است. می توانید انواع چای این گیاه (دم کرده) را از ریشهٔ خشک آن تهیه کنید.
● نحوه مصرف
پزشکان معالج از ریشهٔ این گیاه برای درمان کم اشتهایی، روماتیسم، آتریت، تب، درد ماهیچه ای، التهاب تاندون ها، مشکلات معده ای- روده ای، بیماریهای کبدی و صفرا استفاده می کنند. این گیاه نیز درمان مؤثری برای ناراحتیهای ماهیچه ای عضلات میباشد، به عنوان مسکن، آرامبخش و ادرارآور نیز کاربرد دارد.
تحقیقات به عمل آمده روی حیوانات نشان داده است که گیاه پنجه شیطان التهاب ناشی از آرتریت را کاهش می دهد. با این وجود، سایر تحقیقات هیچگونه خواص ضدالتهابی از این گیاه نشان نداده است. به نظر می رسد که این گیاه اثرات متفاوتی در مقایسه با اغلب داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) از خود بر جای می گذارد. عنصر فعال این گیاه به نام هارپاگوسید (یا ترکیب مرتبط به نام هارپاگید) در داخل بدن به ماده دیگری تبدیل میشود. ماده جدید، به نام هارپاگونین، نیز می تواند ترکیب فعالی باشد که سبب کاهش التهاب ناشی از آرتریت شود.
می توانید از ریشه خشک گیاه پنجه شیطان، یا از تنور آن (محلولی که از گیاه، الکل یا گیاه، الکل و آب تهیه میشود) استفاده کنید. اگر از آن برای درمان جدی بیماریهایی نظیر روماتیسم استفاده می کنید، همیشه به یاد داشته باشید با پزشک خود مشورت کنید.
میزان مصرفی توصیه شده برای موارد عمومی این گیاه عبارت است از:
▪ دکمه خشکیده: روزانه سه بار به میزان ۰/۱ تا ۰/۲۵ گرم از این داروی گیاهی را که به شکل کپسول یا جوشانده موجود است (مایع تهیه شده در اثر جوشاندن گیاه مورد نظر درآب)، مصرف کنید. 
▪ عصارهٔ مایع آ“ (۱:۱ تا ۲۵ درصد الکل): روزانه سه بار به میزان ۰/۱ تا ۰/۲۵ میلی گرم. 
▪ تنتور (۱:۵ تا ۲۵ درصد الکل): روزانه سه بار به میزان ۰/۵ تا ۱/۰ میلی گرم. 
● نکات احتیاطی
نجه شیطان گیاهی غیرسمی و بی خطر است، که اساساً هیچگونه عوارض جانبی در صورت رعایت میزان مصرفی توصیه شده ندارد. با این وجود، هیچکس به یقین نمی داند که آیا پنجه شیطان در صورت مصرف دراز مدت سمی خواهد بود یا نه. اگر زخم معده و دوازدهه یا سنگهای صفراوی دارید، نباید از این گیاه استفاده کنید، مگر اینکه پزشک دستور دهد. پنجه شیطان ماهیت قلبی دارد بدین معنا که اثرات پزشکی جدی روی قلب برجای می گذارد و از اینرو نباید از آن استفاده کنید، جز اینکه پزشک معالج دستور داده باشد. به نظر برخی، این گیاه می تواند سبب سقط جنین شود اما اسناد و مدارک علمی مؤید این ادعا وجود ندارد. اگر باردار هستید، باید موضوع را قبل از مصرف دارو یا هر نوع تقویت کننده گیاهی به اطلاع پزشک خود برسانید.
● تداخل های احتمالی
شناخته شده نیست.

پیاز

پیاز یک گیاه علفی دو ساله یا چند ساله است که از خرداد تا مرداد گل می دهد. گونه ای است که در ابتدا در آسیای مرکزی تا جنوب غربی هند کشت می شده است. در شرق و در مدیترانه ای پیاز از زمانهای بسیار دور کشت می شده است. امروزه گونه های متعددی از آن در بیشتر نقاط دنیا کشت می شود. در شرق آسیا فقط در Alliume fistulosum L. محل خود کشت می شود. پیاز از متداولترین سبزیجات و ادویه جات است که خاصیت دارویی هم دارد. بخش جمع آوری شده برای اهداف دارویی پیاز گیاه می باشد. فقط پیازهای سالم و کاملا رسیده جمع آوری می شوند و بعد از حذف برگها در کیسه گونی یا روی تخته های چوبی در حرارت ۳ تا ۵ درجه سانتی گراد و در رطوبت نسبی ۶۰ درصد نگهداری می شوند. از پیاز خشک بندرت استفاده می شود. پیاز بوی تندی دارد و باعث می شود از چشم ها آب بیاید و مزه تند ولی کمی شیرین دارد. پیاز حاوی ترکیباتی است که از نظر شیمیایی خیلی شبیه به سیر است. ترکیبات آن حاوی گلیکوزیدهای فلاونوئید, پکتین و گلوکوکینین ها می باشد. این ترکیبات اثر میکرب کشی دارند و عمل هضم و ترشح زرداب را تحریک کرده و فشار خون را کاهش می دهند.مصرف داخلی آن به شکلهای مختلف و همانند سیر است. بعنوان هضم کننده عمل می کند, اشتها را تحریک می کند, قند خون را کاهش می دهد و همچنین خلط آور است. پیاز برای دفع بعضی از انگلهای روده نیز استفاده می شود. مصرف خارجی آن برای درمان جوش صورت می باشد.کشت وکار پیاز احتمالا از ایتالیا وارد اروپای مرکزی شده است.

پنیرک

از تیرهٔ گیاهی پنیرکیان با گل‌هائی به رنگ زرد، صورتی یا بنفش است که در گذشته به‌عنوان سبزی خوراکی استفاده می‌شد و امروزه مصرف داروئی دارد. ”پنیرک“ به‌طور تقریبی در تسکین تمامی بیماری‌هائی که با التهاب، همراه است، مؤثر می‌باشد. فرآورده‌های این گیاه به هر شکلی اعم از دم‌کرده، جوشانده، پانسمان، لوسیون، کمپرس، پماد و... مصرف شود، موجب ایجاد آرامش و رهائی بدن از سموم می‌گردد.
یکی دیگر از اثرهای آن مربوط به پاک کردن پوست، جهت رفع آکنه و جوش می‌باشد؛ به این‌صورت که مقداری از این گیاه را در یک لیتر آب می‌جوشانند و پس از صاف کردن، پوست را با آن پاک می‌کنند.
می‌توان حدود ۳۰ گرم گل و یا ۴۰ گرم برگ ”پنیرک“ را در یک لیتر آب، دم کرد و روزانه ۳ تا ۴ فنجان نوشید. جهت آرام کردن سرفه، زکام، برونشیت و هم‌چنین درمان زخم‌های ناشی از سوختگی، گزیدگی حشرات و کهیر از این گیاه استفاده می‌شود.

نیلوفر ساعی‌دهقان
مهندس کشاورزی

ترخون؛داروی خوش عطر

زادگاه اصلی ترخون ، دشت‌های جنوبی روسیه و جلگه‌های مغولستان و سیبری بوده است که با حمله مغولان این گیاه همراه آنها به کشورهای خاور نزدیک و اروپا راه یافته و نام ترخون را به خود گرفته است.
ترخون گیاه کوچکی است که به‌ندرت ممکن است ارتفاع آن به ۶۰ سانتیمتر برسد. برگ‌های آن سر تیز و دارای بوی مطبوع تندی است.
گل‌های کوچک سفیدرنگی دارد که تخم‌ نمی‌دهد و برای کشت آن باید نشاء آن را در بهار بکارند.
ابن‌سینا و زکریای رازی (پزشکان دانشمند ایرانی)، قبل از اروپاییان به خواص درمانی ترخون پی بردند؛ این دو پزشک دانشمند در کتاب‌های طبی خود می‌نویسند که ترخون نفخ را برطرف کرده و هوای آلوده از طاعون را ضدعفونی و پاک می‌کند.
ابن بیطار، ترخون را سبزی سفره غذا می‌داند و عقیده دارد چند برگ از ترخون اشتها را تحریک و نفس را معطر و خوشبو می‌کند.
ترخون در زمان جنگ‌های صلیبی به اروپا وارد شد و در نقاط مختلف اروپا کشت آن معمول شد و رواج یافت و امروزه این سبزی معطر را در غذا و دوا به کار می‌برند.
این گیاه از زمانی که در اروپا پیدا شد ، در طب و درمان امراض به کار رفت و در مصرف آن خواص اشتها‌آور، هضم‌کننده و ترشح‌کننده بزاق‌ دهان و همچنین داروی دردهای دندان تشخیص دادند.
خواص درمانی ترخون مرهون روغن مایع اصلی آن است که دارای بو و طعم تندی و طعم آن نزدیک به تربانتین است.
روغن مایع اصلی ترخون دارای ۷۰ درصد استراگول و ۲۰ درصد ترپن است.
این روغن دارای خواص تقویت‌کننده، اشتهاآور، مقوی معده، ادرارآور و کرم‌کش است.
ترخون را به عنوان دم کرده به مقدار ۲۵ تا ۳۰ گرم در یک لیتر آب، دم کرده و سه یا چهار بار در روز و هر بار یک فنجان از آن را بعد از صرف غذا مصرف می‌کنند.
اسانس ترخون به مقدار سه تا پنج قطره روی یک حبه قند نیز برای تقویت معده و دفع نفخ شکم مصرف می‌شود؛ داروی خوش عطر ترخون می‌تواند جانشین خوبی برای نمک باشد و کسانی که از مصرف نمک منع شده‌‌اند مثل بیماران قلبی، کسانی که فشار خونشان بالا رفته است، یا اشخاص چاق که مجبور به پیروی از رژیم غذایی بی‌نمک شده‌اند می‌توانند به جای نمک، ترخون در غذای خود مصرف کنند تا علاوه بر اینکه طعم نمک در غذای خود احساس کنند، از عطر مطبوع و خواص شفابخش ترخون نیز استفاده کنند.
در قدیم به واسطه خواص درمانی‌ای که این گیاه داشته بسیار معروف بوده و در فرانسه آن را به نام گیاه اژدها و یا شرپانتین می‌شناختند و از آن سالاد درست می‌کردند و یا خام و با غذا می‌خوردند.
کسانی که می‌خواهند از ترخون به عنوان دمکرده استفاده نمایند باید پنج گرم ترخون را تکه‌تکه کرده و در یک فنجان بریزند و روی آن آب جوش جاری کنند و ۱۰ دقیقه بگذارند تا دم بکشد بعد این دمکرده را بعد از صرف غذا بنوشند.

تاتوره

تاتوره یک گیاه علفی یکساله است که از خرداد تا مهر گل می دهد و به احتمال زیاد بومی شمال شرقی آمریکای شمالی می باشد و از آنجا به دیگر مناطق آمریکا, اروپا و سایر مناطق دنیا وارد شده است. تاتوره در زمینهای بایر, کنار جاده و نزدیک مناطق مسکونی در ارتفاعات کم تا نسبتا زیاد در بیشتر مناطق معتدله و نیمه حاره نیمکره شمالی یافت می شود. امروزه این گیاه در تمام کشورهای دنیا یافت می شود. بیشتر داروی خام در برگهای گیاهان گلدار و بندرت دربذور رسیده وجود دارد. برگها را در سایه یا در گرمای مصنوعی حدود ۵۰ درجه سانتی گراد خشک می کنند. دارو طعم تلخ و شوری دارد. با توجه به اینکه گیاه شدیدا سمی است دقت زیادی هنگام جمع آوری باید صورت گیرد و فرد جمع کننده باید از دستکش و ماسک جهت محافظت چشم ها و دهان استفاده کند. برگها حاوی الکالوئیدهای تروپان سمی به مقادیر ۵/۰ درصد بوده و علاوه بر آن بذور حاوی حدود ۲۰ درصد روغن می باشند. عمل الکالوئیدهای تروپان و موارد استفاده آن همانند بذر البنج و بلادون می باشد.دارو بعضی اوقات در سیگارهای ضد تنگی نفس استفاده می شود. تاتوره معمولا بصورت وحشی جمع آوری می شود. انواع زراعی آنهایی هستند که برای تهیه دارو استفاده می شوند بخصوص گونه هایی که غنی از اسکوپولامین می باشند مانند Datura innoxia ( مناطق حاره ای آمریکا ) D.metel ( مناطق حاره و نیمه حاره آسیا و آفریقا ) یا ارقامی از D.Stramonium بخصوص آنهایی که کپسول های بدون برآمدگی و محتوای بیشتر آلکالوئید هستند. این گیاه از نیمه دوم قرن شانزدهم در اسپانیا شناخته شده بود و به دیگر کشورها بعنوان یک گیاه زینتی وارد شد. یک قرن بعد از این وضعیت خارج شد و بعنوان یک گیاه وحشی مستقر گردید.

تنباکو (Tobacco)

از برگ گیاهی به نام نیکوتینا تهیه می شود . خاصیت آن بیشتر به علت آلکالوئیدی به نام نیکوتین در آن است که باعث تحریک و سست کردن بعضی از قسمت های سیستم اعصاب می شود . این اثرات است که باعث اعتیاد خیلی ها به سیگار می شود البته دلایل دیگر هم وجود دارد اکثر انواع تنیاکو به خصوص آنهایی که در پیپ ها و سیگار ها مورد استفاده واقع می شود دارای انواع بو ها و طعم ها است که باعث خشنود شدن و مورد طبع واقع شدن خیلی ها می شود بعلاوه فشار تبلیغات برای استفاده از توتون در کشور های غربی بسیار زیاد است به خصوص در بین جوانان که اکثراً سعی می کنند تا رفتار آنها با بزرگ تر ها و سایر دوستان مطابقت داشته باشد در ضمن اکثر روانشناسان غربی معتقدند که علت اعتیاد بسیاری از معتادین به سیگار یاد آور این خاطره کودکی است که قرار دادن چیزی در دهان ( چه سینه مادر باشد چه بطری , شیء یا اسباب بازی مورد علاقه اش ) برای او لذت بخش است شاید مهمترین عامل موجود در سیگار نیکوتین است که بدون شک دارویی اعتیاد آور است و باعث استنشاق سیگار می توان آن را از تنباکو اخذ کرد

جو صحرایی

جو صحرائی یکی از غلاتی است که بیشتر غذای اساسی (قوت غالب ) اهالی مناطق سردسیر را تشکیل می دهد. اهالی اسکاتلند، کشورهای اسکاندیناوی و نظائر آنها غذای ملی شان عبارت از یک نوع حلیمی است که با جو دو سر تهیه می شود. بلغور جو صحرائی را در آب جوشانده سپس قند و شیر خام به آن می افزایند. جو صحرائی از زمان های کهن بوسیله یونانیها، رومی ها، آلمانیها و اهالی فرانسه قدیم شناخته شده بود لیکن اهالی مصر قدیم و عبریها آنرانه می شناخته و نه کشت می کرده اند. در چین هم حتی تا ده قرن پیش از این غله شناخته نشده بود. 
جو صحرائی سرشار از مواد چربی ، ئیدرات دو کربن ، مواد معدنی ، سدیم ، آهن ، کلسیم ، منیزیم و فسفر می باشد. مصرف این غله باعث تقویت قدرت ماهیچه ها گردیده و تا حدی جنبه تحریک کنندگی دارد بدین جهت استفاده از آن برای اشخاص زیاد عصبانی مناسب نیست . بالعکس در درمان ضعف عضلانی ، عصبی یا روانی بسیار مفید و مؤ ثر بوده و در نتیجه سرعت بخشیدن به مبادلات موجب گرم شدن و تحریک بدن می گردد.
جو صحرائی مدر، مقوی ، خنک کننده بوده و در برابر مسمومیت اوره ، کمبود قند خون اثر بسیار مفید و مؤ ثری دارد. همچنین در دیابت نیز توصیه و تجویز می گردد. دکتر لکرک خاطر نشان می سازد که این غله دارای هورمونی مشابه هورمون فولیکولین می باشد که بر روی عدم توانائی جنسی اثر می کند. جو صحرائی در بین سایر غلات یگانه غله ای است که غده تیروئید را تحریک می کند. بنابراین مصرف آن برای مبتلایان به کمبود کار تیروئید و غدد لنفی توصیه و تجویز می شود.
علاوه بر مصرف جو صحرائی در حلیم یا غذای سنتی که در بالا شرح آن داده شد این غله را بصورت پولک و ورقه های نازکی در آش یا بعضی غذاها بکار می برند. برای تهیه یک نوشابه مدر وملین به نسبت ۲۰ گرم جو صحرائی را در هر لیتر آب به مدت سی دقیقه جوشانده پس از خنک شدن و صاف کردن آن را بنوشد.
چنین توصیه شده است که کودکان و بیماران مبتلا به اختلالات دماغی را بر روی تشکی که از خوشه های جو صحرائی تهیه شده باشد بخوابانند.

جعفری

جعفری یک گیاه علفی دو ساله است که از خرداد تا تیر گل می دهد و احتمالا بومی منطقه مدیترانه است. این گیاه در سرتاسر دنیابعنوان یک گیاه آشپزخانه ای و سبزی ریشه ای کشت می شود. جعفری اغلب در کنار جاده ها و زمینهای بایر رشد می کند. بخش هایی از گیاه که مورد استفاده قرار می گیرند شامل ریشه ها و میوه ها و بعضی اوقات بخش های هوایی می باشند. ریشه ها را در اواخر پاییز یا در بهار سال دوم رشد جمع آوری کرده قطعه قطعه می کنند و در حرارت ۴۰ درجه سانتی گراد خشک می کنند. میوه ها را جدا کرده و بر روی پارچه قرار داده تا برسند و بعد از آن بذرها را با کوبیدن جداکرده و سپس تمیز می کنند. ماده دارویی بوی ادویه ای دارد وشیرین است که بخاطر اسانس فرار آن می باشد. بذرها حاوی ۷ درصد اسانس فرار, ریشه ها حدود ۱/۰ درصد و برگها تا ۳/۰ درصد اسانس دارند. به مقدار کم کمک به عمل هضم کمک می کند شدیدا مدر است و نفخ را کاهش می دهد. البته به مقادیر زیاد باعث جمع شدن خود در غشاء دور رحم می شود و بنابراین در زمان حاملگی از آن نباید استفاده کرد. مقدار زیاد روغن اثرات گیج کنندگی دارد. دم کرده آن یا بصورت مخلوط با چای علفی برای بیماریهای مجاری ادرار و التهاب غده پروستات استفاده می شود. اسانس فرار حاصل از بذرها, ریشه ها, و اندامهای سبز علاوه بر مصرف دارویی در صنایع غذایی بعنوان چاشنی نیز کاربرد دارند. جعفری تازه بعنوان چاشنی در سوپ, سالاد و دیگر غذاها کاربرد دارد. جعفری قرنهاست که کشت شده است. تنها منبع داروی حاصله از گیاه زراعی جعفری است.